Homocysteine
آزمایش هموسیستئین
یافته های طبیعی
umo1/L 4_14
کاربرد
هموسیستئین شاخص مهمی برای پیش بینی بیماری عروق محیطی ، مغزی و کرونری است. در صورت وجود زمینه قوی خانوادگی ، یا آغاز زود هنگام بیماری عروقی ، باید جهت تعیین وجود مازاد اکتسابی یا ژنتیکی هموسیستئین ، آزمایش هموسیستئین انجام داد. افزایش سطح هموسیستئین در ارتباط با کمبود ویتامین b12 یا فولات است ، از این رو اندازه گیری هموسیستئین آزمون مناسبی برای تشخیص و پیگیری وضعیت سوء تغذیه می باشد.
شرح آزمایش
هموسیستئین یک اسید آمینه واسطه یی است که طی سوخت و ساز متیونین به وجود می آید. شواهد روز افزونی حاکی از آن دارد که افزایش سطح خونی هموسیستئین می تواند به عنوان یک فاکتور خطر مستقل برای بیماری ایسکمی قلبی ، بیماری عروقی مغزی و بیماری شریانی محیطی در نظر گرفته شود. به نظر می رسد که هموسیستئین از طریق آسیب زدن به اندوتلیال ، افزایش رسوب LDL و رشد عضلات صاف عروقی سبب پیشرفت آترواسکلروز شود. آزمون غربالگری از نظر هیپرهموسیستئینمی ( سطح بیش از 15 umo1/L ) برای افرادی توصیه می گردد که با وجود طبیعی بودن لیپوپروتئین ها و فقدان سایر عوامل خطر ، دچار آترواسکلروز پیش رونده و بی علتی گشته اند. به علاوه این آزمون برای بیمارانی که سابقه خانوادگی غیر معمولی در ارتباط با آترواسکلروز ، به ویژه در سنین جوانی داشته اند نیز توصیه می گردد. فردی با سطح هموسیستئین بالا پنج برابر بیشتر در معرض خطر سکته ، دمانس و آلزایمر می باشد. همچنین به نظر می رسد که افزایش سطح آن ریسک فاکتوری برای برای شکستگی های استئوپوروزی در زنان و مردان کهنسال باشد.
شایع ترین علت غیر ژنتیکی افزایش هموسیستئین ، کمبود ویتامین های B6 ، B12 یا فولات در رژیم غذایی می باشد. این ویتامین ها کوفاکتورهای اصلی دخیل در متابولیسم هموسیستئین به متیونین هستند. به سبب رابطه هموسیستئین با این ویتامین ها ، سطح هموسیستئین خون به تشخیص سندرم های کمبود مربوط به این ویتامین ها کمک می نماید. سطح هموسیستئین در مبتلایان به کم خونی مگالوبلاستیک ممکن است قبل از غیر طبیعی گشتن نتایج سایر آزمون های معمول افزایش نشان دهد. بنابر این استفاده از هموسیستئین به عنوان یک شاخص می تواند موجب درمان زودتر و در نتیجه بهبود نشانه ها در مبتلایان به کمبود این ویتامین ها گردد. برخی از پزشکان توصیه به انجام آزمون هموسیستئین برای بیمارانی که وضع تغذیه یی بدی دارند ( مانند الکلی ها یا معتادین ) و کهنسالان کرده اند. هموسیستئین در کودکان مبتلا به خطاهای مادرزادی متابولیسم متیون نیز بالاست.برخی پژوهشگران معتقدند که افزایش سطح هموسیستئین را می توان با تجویز ویتامین های B6 ، B12 و فولات درمان نمود. بعضی از گزارش های تحقیقاتی توصیه به این نوع ویتامین درمانی برای سطح هموسیستئین بیشتر از 14 umo1/L نموده اند.
نقایص ژنتیکی مربوط به کد کردن ساخت آنزیم های مسوول متابولیسم Homocysteine به سیستئین یا رمتیلاسیون هموسیستئین به متیونین ، شایع ترین علت فامیلی هیپرهموسیستئینمی است. کودکان مبتلا دچار هموسیستینوری بوده و آترواسکلروز بسیار زود هنگام و سریع طی دوران کودکی در آنان ظاهر می شود.سطح هموسیستئین را به هنگام ناشتا بودن و نیز پس از مصرف مقداری متیونین می توان اندازه گیری نمود. در بیشتر آزمایشگاه ها ، غلظت هموسیستئین کل اندازه گیری می شود. یکی از معایب عمده آزمایش های هموسیستئین ، فقدان روش های استاندارد است . با پیشرفت های اخیر در روش ایمونواسی آنزیمی (EIA) ، نتایج استاندارد تر خواهد شد. کیت های آزمایش جدید که با به کار گیری فلورسنس ، کروماتوگرافی مایع با کیفیت بالا را ساده تر نموده اند ، آسان و دقیق می باشند. به طور کلی سطح هموسیستئین کمتر از 12 را مطلوب ، از 12 تا 15 را در حد آستانه یی و سطح بیشتر از 15 را در ارتباط با خطر بالای بیماری عروقی در نظر می گیرند. هنگامی که سطح خونی هموسیستئین بالا باشد ، سطح ادراری آن نیز افزایش می یابد.
موارد منع کاربرد
بیمارانی با سطح کراتینین بیشتر از 1/5 mg/dl . سطح بالای کراتینین نشانه ضعف عملکرد کلیه هاست که نمی توانند به نحو موثری متیونین را تصفیه نمایند.
عوامل تداخل کننده
سطح آن با افزایش سن بالا می رود.
مبتلایان به آسیب های کلیوی به سبب دفع ضعیف پروتئین ، دارای هموسیستئین بالایی هستند.
سطح هموسیستئین در مردان معمولا بیشتر از زنان است که احتمالا علت آن مقدار کراتینین بیشتر و توده عضلانی بیشتر است.
بیمارانی که کمتر ویتامین b مصرف می کنند ، سطح هموسیستئین بالاتری دارند. ویتامین های b به تجزیه و بازیافت هموسیستئین کمک می کنند.
استعمال دخانیات با افزایش سطح هموسیستئین همراه است.
داروهای افزاینده
آزاریبین ، کاربامازپین ، متوترکسات ، اکسید نیترو ف تئوفیلین و فنی توئین.
داروهای کاهنده
اسید فولیک ، ضد بارداری خوراکی و تاموکسی فن
روش کار و مراقبت از بیمار
ناشتایی : دارد
لوله ی معمول خون : آبی یا بنفش کم رنگ
افزایش سطح
بیماری قلبی – عروقی
بیماری عروقی مغزی
بیماری عروق محیطی : تاثیر مستقیم هموسیستئین بر جدار عروق ، آسیب انتیما و تشکیل پلاک است. تشدید تنگی رگ بر اثر عضلات صاف موجب کمتر شدن قطر مجرای رگ و وخیم تر گشتن پیامد انسداد ناشی از آن می شود. حوادث ایسکمیک در بافت های مغزی ، محیطی و کرونری زودتر ، شدیدتر و بیشتر رخ می دهد.
سیستینوری
کمبود فولات : کاهش مقدار کوفاکتورها یا آنزیم های متابولیکی موجب کاهش متابولیسم هموسیستئین می شود.در نتیجه سطح خونی و در پی آن سطح ادراری افزایش می یابد.
سوء تغذیه : مصرف ویتامین B12 و فولات در مبتلایان به سوء تغذیه کم است . این ویتامین ها برای متابولیسم هموسیستئین ضروری هستند از این رو سطح خونی آن افزایش می یابد.
سایر آزمایش های مربوط
B12 و فولات
لیپوپروتئین ها
آپولیپوپروتئین ها
✅ با ما در مسیر سلامتی گام بردارید ✅