آزمایش Ammonia

اشتراک گذاری:

تصویری سه بعدی از کبد انسان

Ammonia

آزمایش آمونیاک Ammonia

رنج نرمال آزمایش آمونیاک Ammonia

بزرگسالان : 6_47 umol/L یا 10_8 mcg/dL ( واحدهای SI )

کودکان : 40_80 mcg/dL

نوزادان : 90_150 mcg/dL

کاربرد آزمایش آمونیاک Ammonia

از سنجش آمونیاک برای تایید تشخیص بیماری های وخیم کبدی ( مانند هپاتیت فولمینانت یا سیروز ) و نیز پیگیری درمان این بیماری استفاده می شود.همچنین از آن برای تشخیص و پیگیری مبتلایان به آنسفالوپاتی کبدی نیز بهره می جویند.

شرح آزمایش آمونیاک Ammonia

آمونیاک محصول فرعی تجزیه پروتئین است. بیشتر آن توسط باکتری های روده یی تجزیه کننده پروتئین تولید می شود. سپس از طریق ورید باب به کبد رفته و در آنجا به اوره تبدیل شده و توسط کلیه ها ترشح می گردد. آمونیاک در اختلال شدید عملکرد سلول کبدی ماتابولیزه نمی شود. به علاوه هر گاه تغییری در جریان خون باب به سمت کبد روی دهد ( مانند هیپرتانسیون ورید باب ), آمونیاک نمی تواند جهت تجزیه به کبد برسد و در نتیجه سطح خونی آن افزایش می یابد. سطح آمونیاک پلاسمایی با شدت آنسفالوپاتی هپاتیک همبستگی چندانی ندارد.

نقایص مادرزادی آنزیم های چرخه اوره, اختلالات متابولیکی مادرزادی اسیدهای آلی, و اسید های آمینه ی دوبازی مانند لیزین و اورنیتین از علل اصلی افزایش سطح آمونیاک در اطفال و بزرگسالان است. اختلال عملکرد کلیوی نیز موجب کاهش دفع آمونیاک شده و سطح خونی آن افزایش می یابد. سطح بالای آمونیاک موجب آنسفالوپاتی و کما می شود. سطح آمونیاک شریانی در مقایسه با وریدی قابل اعتمادتر است, اما نمونه گیری آن دشوارتر بوده و از این رو به طور روتین استفاده نمی شود.

حتما بخوانید : انواع هپاتیت

عوامل تداخل کننده آزمایش آمونیاک Ammonia

همولیز, سطح آمونیاک را افزایش می دهد زیرا مقدار آمونیاک گلبول های قرمز در حدود سه برابر سطح پلاسمایی آن می باشد.
فعالیت عضلانی موجب افزایش آمونیاک می گردد.
یک ساعت پس از استعمال دخانیات, سطح آمونیاک به نحو چشمگیری بالا می رود.
چنانچه تورنیکه به مدت طولانی و محکم بسته شود, سطح آمونیاک به طور کاذب بالا می رود.

داروهای افزاینده آزمایش آمونیاک Ammonia

استازولامید – الکل – کلرید آمونیم – باربیتورات ها – نارکوتیک ها – تغذیه از راه غیر خوراکی و دیورتیک ها می گردند.

داروهای کاهنده آزمایش آمونیاک Ammonia

آنتی بیوتیک های وسیع الطیف ( مانند نئومایسین), لاکتولوز, لاکتوباسیلوس, لوودوپا و نمک های پتاسیم می شود.

روش کار و مراقبت از بیمار

ناشتایی : ندارد

لوله ی معمول خون : سبز

افزایش سطح آمونیاک Ammonia

بیماری هپاتوسلولار اولیه
سندرم ری
مسمومیت با آسپاراژین : تعداد سلول های کبدی فعال جهت متابولیزه کردن آمونیاک کافی نمی باشد.
هیپرتانسیون پورت
نارسایی شدید قلبی به همراه هپاتومگالی احتقانی : به علت تغییر جریان خون پورت از روده به سوی کبد, آمونیاک نمی تواند برای متابولیزه شدن و دفع به کبد برسد. علاوه بر آن, آمونیاک از روده ها به سرعت کبد را دور زده ( از طریق واریس های معده – مری ) وارد گردش خون سیستمیک می گردد.
بیماری همولیتیک نوزادان ( اریتروبلاستوز جنینی) : گلبول های قرمز حاوی مقدار زیادی آمونیاک می باشند. کبد نوزاد برای متابولیزه کردن همه آمونیاکی که در اثر همولیز ناشی از این بیماری وارد آن می شود, هنوز به قدر کافی بلوغ نیافته است.
خونریزی GI به همراه بیماری خفیف کبدی
انسداد GI به همراه بیماری خفیف کبدی : مقدارآمونیاک تولید شده افزایش می یابد. زیرا باکتری ها مقدار ( پروتئین ) خون بیشتری برای تجزیه در دسترس دارند.کبد اسیب دیده از عهده اضافه بار آمونیاک ورودی به آن بر نمی آید.
آنسفالوپاتی کبدی و اغمای کبدی : چنین وضعیت های عصبی ناشی از آن است که آمونیاک به عنوان یک ناقل عصبی کاذب عمل میکند. از این رو مغز قادر به عملکرد مناسب نخواهد بود.
اختلال ژنتیکی ساخت و ساز چرخه اوره : آمونیاک توسط چرخه اوره تجزیه می شود.اختلال در چرخه موجب مهار دفع آمونیاک و افزایش سطح آن می گردد.