آزمایش ALP

اشتراک گذاری:

تصویر کامپیوتری از کبد انسان

Alkaline Phosphatase (ALP)

(آزمایش آلکالین فسفاتاز)

یافته های طبیعی :

کهنسالان : کمی بیشتر از بزرگسالان

بزرگسالان : uKat/L 0/5-2/0 یا 30-12 U/L (واحد SI)

کودکان/نوجوانان :

کمتر از 2 سال : 85-235 U/L

2-8 سال : 65-210 U/L

9-15 سال : 60-300 U/L

16-21 سال : 20-300 U/L

کاربرد :

برای تشخیص و پایش مبتلایان به بیماری های کبدی یا استخوانی استفاده می شود.

شرح آزمایش :

فسفاتاز قلیایی در بسیاری از بافت ها وجود دارد, اما بیشترین غلظت آن در کبد, اپی تلیوم مجرای صفراوی و استخوان است.مخاط روده و جفت نیز حاوی ALP می باشند. آنزیم فسفاتاز را به این جهت قلیایی می نامند که فعالیت آن در محیط قلیایی ( 10-9 :PH ) افزایش می یابد. این آزمایش آنزیمی, برای تشخیص اختلالات کبدی و استخوانی حائز اهمیت است. ALP درون سلول های کوپفر کبدی وجود دارد. این سلول سیستم جمع کننده صفرا را فرش کرده اند. این آنزیم درون صفرا ترشح می شود.سطح آنزیم ALP در بیماری های انسداد صفراوی داخل و خارج کبدی و سیروز افزایش می یابد. سایر اختلالات کبدی از قبیل تومورهای کبد, داروهای هپاتوتوکسیک و هپاتیت موجب افزایش کمتری در سطح ALP می گردند. گزارش ها دال بر آنند که ALP حساس ترین آزمایش نشان دهنده ی متاستاز توموربه کبد می باشد.

استخوان, معمول ترین منبع خارج کبدی ALP است. رشد استخوانی جدید با افزایش سطح ALP همراه است. در تومورهای استئوبلاستیک متاستاز داده ( مانند : پستان, پروستات ), رشد جدید و پاتولوژیک استخوان مشاهده می شود. همچنین بیماری پاژه, شکستگی در حال بهبود, آرتریت روماتوئید, هیپرپاراتیروئیدی و رشد طبیعی استخوان از سایر علل افزایش سطح ALP است.از ایزو آنزیم های ALP نیز برای افتراق میان بیماری های کبدی از استخوانی استفاده می شود. این ایزو آنزیم ها را می توان بر اساس آزمون مقاومت به حرارت و الکتروفورز به آسانی از یکدیگر تشخیص داد. ایزو آنزیمی که منشاء کبدی دارد ( ALP1 ) مقاوم به حرارت است. ایزو آنزیم استخوانی ( ALP2 ) در حرارت غیر فعال می شود. سنجش ایزو آنزیم ها می تواند به تشخیص منبع پاتولوژیکی که موجب افزایش ALP کل گشته است, کمک نماید. بنابر این هنگامی که منشاء ALP کل, بیماری کبدی است, ALP1 بالا می رود, در حالی که ALP2 زمانی بالا می رود که بیماری استخوانی موجب افزایش ALP کل شده باشد. روش دیگر تشخیص منشاء ALP, آزمایش همزمان `5- نوکلئوتیداز است. آنریم اخیر عمدتا در کبد ساخته می شود. اگر ALP کل و `5- نوکلئوتیداز به طور همزمان افزایش پیدا کرده باشند, بیماری کبدی و اگر `5- نوکلئوتیداز طبیعی باشد, شایع ترین منشاء احتمالی ALP, استخوان است.

حتما بخوانید : مواد غذایی مضر برای استخوان ها

عوامل تداخل کننده :

غذایی که به تازگی خورده باشد, می تواند سطح ALP را افزایش دهد.

سن : کودکان کم سال با رشد سریع استخوانی دارای سطح ALP بالایی هستند که بارزترین زمان آن طی "جهش رشد" است. زن و مرد از نظر سن جهش رشد با یکدیگر تفاوت دارند.

داروهای افزاینده:

آلبومینی که از بافت جفت تهیه شده, آلوپورینول, آنتی بیوتیک ها, آزاتیوپرین, کلشی سین, فلورید ها, ایندومتاسین, ایزونیازید (INH), متوترکسات, متیل دوپا, اسید نیکوتینیک, فنوتیازین, پروبنسید, تتراسیکلین و وراپامیل.

داروهای کاهنده:

آرسنیکال ها, سیانید ها, فلوریدها, نیتروفوران تویین, اگزالات ها و نمک های روی.

روش کار و مراقبت از بیمار:

ناشتایی : ندارد ( اما ارجح است )
لوله ی معمول خون : قرمز
ممکن است برای سنجش ایزوآنزیم ها نیاز به یک شب ناشتایی باشد.

افزایش سطح :

سیروز اولیه - انسداد صفراوی داخل یا خارج کبدی - تومور اولیه کبد یا متاستاتیک کبد : ALP در کبد و اپی تلیوم صفراوی وجود دارد و به طور طبیعی به درون صفرا دفع می شود.انسداد به هر اندازه باشد, موجب افزایش ALP می شود - تومور متاستاز داده به استخوان - شکستگی در حال بهبود - هیپرپاراتیروئیدی - استئومالاسی - بیماری پاژه - آرتریت روماتوئید - ریکتس : منشاء ALP در بیماری های فوق, استخوان است - ایسکمی یا انفارکتوس قلبی – سارکوئیدوز