سرطان چیست ؟

مقدمه

سرطان نامی است که به مجموعهٔ بیماری‌هایی اطلاق می‌شود که از تکثیر مهارنشدهٔ سلول‌ها پدید می‌آیند. سلول‌های سرطانی از سازوکارهای عادی تقسیم و رشد سلول‌ها جدا می‌افتند. علت دقیق این پدیده همچنان نامشخص است، ولی احتمال دارد عوامل ژنتیکی یا مواردی که موجب اختلال در فعالیت سلول‌ها می‌شوند، در هسته سلول اشکال وارد کنند. از جملهٔ این موارد می‌توان از مواد رادیو اکتیو، مواد شیمیایی و سمی یا تابش بیش از حد اشعه‌هایی مانند نور آفتاب نام برد. در یک جاندار سالم، همیشه بین میزان تقسیم سلول، مرگ طبیعی سلولی و تمایز، تعادلی وجود دارد. بدن انسان از میلیون‌ها سلول تشکیل شده است که در کنار هم، بافت‌هایی مانند ماهیچه‌ها، استخوان و پوست را می‌سازند. بیشتر سلول‌های طبیعی بدن در پاسخ به تحریکاتی که از داخل و خارج بدن به آن‌ها وارد می‌شود، رشد و تولید مثل می‌کنند و در نهایت می‌میرند. اگر این فرآیند در مسیر تعادل و صحیح خود اتفاق بیفتد، بدن سالم می‌ماند و عملکرد طبیعی خود را حفظ میکند. اما مشکلات، زمانی شروع می‌شود که برخی از ژن‌های یک یاخته طبیعی دچار جهش شده و سلول به یک سلول سرطانی تبدیل شود. سرطان شامل انواع تومورهای بدخیم می‌شود. که در پزشکی آن‌ها را بیشتر با نام نئوپلاسم می‌شناسند.این اتفاق زمانی میفتد که یکی از سلول‌های بدن، در اثر عوامل مختلف، دچار رشد غیرطبیعی سلول‌های دیگر می‌شود. این فرایند در نهایت منجر به تولید تومور می‌شود و آن قسمت را از کار می‌اندازد و به قسمت‌های دیگر نیز سرایت می‌کند.

چرخه سلولی

چرخه سلولی، مهمترین موجودیت برای بقای سلول است. عوامل و پروتئین‌های فراوان در نقش‌های مثبت یا منفی در نقاط و گلوگاه‌های متعدد، این چرخه را به‌طور دقیق و هماهنگ، تنظیم و کنترل می‌کنند. در واقع، در سلول‌ها، ژن‌های متنوعی حضور دارند که پروتئین‌های لازم برای کنترل چرخه سلول را رمزدهی می‌کنند. با آنکه چرخه سلولی در ایستگاه‌های متعددی کنترل و بازرسی میشود، این تنظیم به ویژه در دو نقطه با شدت و مراقبت خارق‌العاده‌ای صورت می‌گیرد. سلول، در نقطه نخست، پیرامون همانندسازی DNA خود و در نقطه دیگر، برای شروع تقسیم میتوز، تصمیم‌گیری می‌کند. مراحل گذار، با کنترل ژنتیکی سلول، به عنوان نقاط بازرسی به طور هماهنگ وارد عمل می‌شوند و موجبات بقای سلول به حالت طبیعی را فراهم می‌آورند. به عنوان نمونه، در این نقاط به منظور بقای سلول، آسیب احتمالی وارده به DNA در حداکثر توان، تشخیص داده شده و راهکارهای لازم برای رفع آن (یعنی مرمت آسیب) تدارک دیده می‌شود.

   حتما بخوانید : معرفی انواع سرطان، علائم و درمان (کلیک کنید) 

سرطان

سرطان یعنی رشد، تکثیر و گاهی انتشار غیرطبیعی سلول‌های بدن. یک سلول طبیعی ممکن است بدون هیچ دلیل واضحی به یک سلول سرطانی تبدیل شود. شکل ظاهری و نیز عملکرد سلول‌های سرطانی شده با سلول‌های طبیعی تفاوت دارد. جهش یا تغییر ایجاد شده در حقیقت در DNA یا ماده ژنتیکی سلول اتفاق می‌افتد. وقتی ماده وراثتی یک سلول تغییر می‌کند، آن سلول با سلول‌های سالم کنار خود تفاوت می‌یابد و دیگر کار سلول‌های طبیعی بدن را انجام نمی‌دهد. این سلول تغییریافته از سلول‌های همسایه‌اش جدا می‌شود و نمی‌داند چه زمانی رشدش باید به پایان برسد و بمیرد. به عبارت دیگر سلول تغییر یافته از دستورها و علائم داخلی که سلول‌های دیگر در کنترل آن‌ها هستند، پیروی نمی‌کنند و به جای هماهنگی با سلول‌های دیگر خودسرانه عمل می‌کند. این سلول جهش یافته تقسیم به ۲ سلول جدید “جهش‌یافته” تبدیل میشود و این فرآیند به همین ترتیب ادامه می‌باید تا همان یک سلول به توده‌ای از سلول‌ها که تومور نامیده می‌شود، تبدیل گردند. تومورها خود به دو دسته بدخیم و خوش خیم تقسیم می‌شوند. نوع بدخیم آن‌ها می‌تواند با گسترش زیادی به قسمت‌های دیگر بدن سرایت کند. این تومور توسط سیستم لنفاوی و گردش خون در بدن جابه جا شده تا بقیهٔ قسمت‌ها را عاری و درگیر خود کند. سرطان با این نوع تومور گاهی بدون جراحی قابل درمان نخواهد بود. تومور خوش خیم برخلاف بدخیم نمی‌تواند دیگر قسمت‌های بدن را از خود پر کند. گاهی اوقات این تومور می‌تواند بسیار بزرگ باشد. البته نباید ناگفته بماند که تومورهای خوش خیم مغزی می‌توانند منجر به مرگ شوند به همین علت درمان این نوع از تومور خوش خیم بسیار اهمیت دارد.

برخی عوامل سرطان زا عبارتند از :

• دخانیات: مصرف دخانیات در ایجاد سرطان در مجاری تنفسی نقش اساسی دارد.
• مواد غذایی: مصرف الکل در ابتلا به سرطان‌های دهان ، حنجره، مری و به دلیل ایجاد سیروز الکلی احتمال بروز سرطان کبد را بالا می‌برد. مصرف قند در طول دوره درمان سرطان ممنوع است زیرا سلول‌های سرطانی با مصرف قند می‌تواند بهتر بافت‌های دیگر بدن را آلوده کنند. معنی این جمله این است که سلول سرطانی با مصرف قند قوی‌تر می‌شود و باسرعت بالاتری تکثیر می‌شوند. به زبان ساده‌تر باید گفت سلول سرطانی دارای ۹۴ گیرنده قند است ولی سلول بدن دارای ۴ گیرنده است و هر مولکول قندی را که ببیند جذب می‌کند و بزرگتر می‌شود. طبق اعلام آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان (IARC)، گوشت خوک و فراورده‌های آن مانند گوشت دودی، ژامبون، سوسیس خوک و سایر گوشت‌های فرآوری شده حامل این مواد، به اندازه استعمال سیگار، خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد.
• پرتوها: برخی از پرتوها همچون پرتوهای فرابنفش خورشید، باعث ایجاد سرطان‌هایی چون سرطان پوست می‌شوند.
• عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی: برخی سرطان‌ها همچون سرطان گردن رحم به علت عفونت‌های ویروسی ویروس پاپیلومای انسانی بروز می‌کنند.

انواع سرطان ها

اغلب سرطان ها به سه دسته تقسیم می‌شوند:

• کارسینوما: شامل سرطان هایی می‌شود که از سلول‌های پوشاننده در نقاط مختلف بدن منشا می گیرند ( مثل سرطان ریه و گوارش) و یا سلول های سازنده غدد ( مثل سرطان سینه و تیروئید).
• سارکوما: این دسته سرطان هایی هستند که از بافت همبند مثل غضروف، استخوان و ماهیچه منشا می‌گیرند. از این رو سرطان استخوان یا سرطان ماهیچه را در هر نقطه از بدن سارکوما می‌گویند.
• لوسمی و لنفوما: شامل سرطان هایی است که از سلول‌های تشکیل‌ دهنده خون و سلول‌های ایمنی منشا می‌گیرند.
• در کشورهای غربی، سرطان پوست شایع‌ترین سرطان است و پس از آن سرطان سینه، ریه، پروستات، روده بزرگ، مثانه و رحم قرار دارد.

پیشگیری از ابتلا به سرطان

پیشگیری از سرطان به مجموعه اعمالی گفته می‌شود که می‌تواند احتمال بروز بیماری سرطان را کاهش دهد. بسیاری از سرطان‌ها قابل پیشگیری‌اند. بیماری‌های سرطان اگر به موقع تشخیص داده شوند قابل درمان هستند. در حال حاضر بسیاری از سرطان‌ها چون زود تشخیص داده می‌شوند می‌توان بیمار را تا حد زیادی زنده نگهداشت و بیمار می‌تواند به زندگی خود ادامه دهد این کار با انجام خود آزمایی و غربالگری امکان‌پذیر است.

موارد زیر را به خاطر داشته باشید :

• آنتی اکسیدان‌ها نقش مهمی در پیشگیری از سرطان دارند
• عدم استفاده بی‌اندازه از مشروبات الکلی و دخانیات
• مصرف غذاهایی که به صورت آب پز تهیه میشود
• استفاده از سبزیجات و انواع میوه‌ها
• استفاده از سیر، کلم، کلم بروکلی، آجیل و خشکبار
• استفاده از مرکبات، زغال اخته، ماهی، کیوی، پیازچه
• استفاده کمتر از گوشت قرمز
• رعایت کامل امور بهداشتی

انکوژن

انکوژن‌ها، ژن‌های تغییریافته‌ای هستند که به حالت عادی پروتئین‌هایی را که در کنترل رشد و تکثیر سلول‎ها نقش دارند، بیان می‌کنند. این ژن‌ها در حالت عادی پروتوانکوژن نامیده می‌شوند. ولی در صورت بروز جهش در پروتوانکوژن‌ها، آن‌ها به انکوژن‌ها تبدیل می‌شوند. انکوژن‌ها باعث بروز سرطان می‌شوند. جهش‌هایی که پروتوانکوژن‌ها، آن‌ها به انکوژن‌ها تبدیل می‌شوند. انکوژن‌ها باعث بروز سرطان می‌شوند. جهش‌هایی که پروتوانکوژن‌ها را به انکوژن‌ها تبدیل می‌کنند، اغلب باعث بیان بیش از حد فاکتورهای کنترلی، افزایش تعداد ژن‌های کدکننده آن‌ها و یا تغییر فاکتورهای کنترلی به صورتی که فعالیت فاکتورها، افزایش یابد و یا نیمه عمر آن‌ها در سلول زیاد شود، می‌گردد. ابتدا انکوژن‌ها در ویروس‌ها کشف شدند که انکوژن‌های ویروسی نامیده می‌شدند. به واسطه جهش در پروموتور پروتو انکوژن‌ها، آن‎ها به انکوژن‌های فعال تبدیل شده و بیان آن‌ها زیاد شده، تکثیر سلول‌ها افزایش یافته و تومور ایجاد می‌شود.

تومور

تومور یک توده غیرطبیعی از سلول‌هاست. سلول‌های تومور به دلایلی که هنوز ناشناخته هستند، رشد می‌کنند و رشد آن‌ها بدن توجه به نیازهای بدن است و از آنجایی که مواد غذایی سلول‌های طبیعی را از خون جذب می‌کنند، بنابراین غالبا برای بدن زیان‌آور هستند. تومورها را غالبا نئوپلاسم‌ها یا نورشدیافته می‌نامند. بافت‌های بدن به دنبال آسیب یا خسارت دیدن در اثر فرسودگی طبیعی سلول‌ها به طور دائم ترمیم و با سلول‌های جدید جایگزین می‌گردند. بنا براین به‌طورکلی، رشد و ترمیم بسته به نیازمندی‌های بدن به طور دائم روی می‌دهند. اندام‌های خاصی می‌توانند از نظر اندازه بزرگ شوند ( هیپرتروفی) یا تعداد سلول‌هایشان را افزایش دهند ( هیپرپلازی) و این در صورتی است که کار خواسته شده از آن اندام بیش از ظرفیت آن باشد.

   حتما بخوانید : مشاوره ژنتیک چیست؟ 

تومورهای خوش خیم

تومورهای خوش‌خیم به آهستگی و به صورت تصاعدی رشد کرده و به بافت‌های دیگر تهاجم نمی‌ کنند. این تومورها روی بافت‌های مجاور فشار وارد می‌کنند. ولی رشدشان ممکن است پس از مدتی قطع شود و آنگاه بدون تغییر باقی می‌مانند. سلول‌های تومورهای خوش‌ خیم معمولا شبیه به سلول‌های بافتی که از آن به وجود آمده‌اند، هستند. با برداشتن کامل این تومورها با عمل جراحی دیگر عود نمی‌کنند و معمولا طول عمر بیمار را کوتاه نمی‌کنند. البته وجود تومورهای خوش‌ خیم در محل‌های خاصی ممکن است کشنده باشد. زیرا ممکن است این تومورها در کار یک اندام حیاتی دخالت نمایند. تومورهای خوش‌ خیمی که در مغز به وجود می‌آیند خارج کردن کامل آن‌ها غالبا مشکل یا غیرممکن است و بنابراین فشار ناشی از این تومورها که در داخل کاسه سر به ساختمان های مجاور وارد می‌شود، ممکن است باعث مرگ گردد.

تومورهای بدخیم

تومورهای بدخیم به‌طور تصاعدی رشد کرده و اگر جلوی رشدشان گرفته نشود به طرق مختلف باعث مرگ بیمار می‌گردند. این تومروها سریعا رشد کرده و سلول‌های تشکیل‌ دهنده آن‌ها از سلول‌های تومورهای خوش‌ خیم کمتر تمایز یافته‌اند. به عبارت دیگر این تومورها تمایل دارند که همانند بافت جنینی که از آن عضو اصلی ( قبل از سرطانی شدن) توسعه پیدا کرده باشند. تومورهای بدخیم غالبا به سایر بافت‌ها انتشاریافته ( متاستاز) و برداشتن موضعی تومور معمولا با قطع کردن حاشیه سالم تومور است. انتشار تومورهای بدخیم با تهاجم مستقیم به بافت‌های مجاور و همچنین با تشکیل تومورهای ثانویه در اندام‌هایی که دور از محل تومور اولیه هستند، صورت می‌گیرد. متاستازها به‌طور خیلی شایع در غدد لنفاوی، ریه‌ها، کبد، استخوان‌ها، غدد فوق‌کلیوی،کلیه‌ها و مغز یافت می‌شوند. تومورهای اصلی به عنوان رشد اولیه شناخته شده و متاستازها رشدهای ثانویه نامیده می‌شوند.

انتشار تومورها

انتشار این تومورها به نواحی دور، از سه راه صورت می‌گیرد:

• انتشار لنفاوی: سلول‌های تومور در داخل عروق لنفاوی مجاور رشد کرده و از یکدیگر جدا شده و به غدد لنفاوی آن منطقه منتقل می‌شوند، که در آنجا ممکن است رشد ثانویه روی دهد. رشد ثانویه ممکن است در نهایت غده لنفی را نابود ساخته و مجددا به داخل عروق لنفاوی راه یافته و از طریق سیستم لنفاوی به سمت جلو پیشروی نماید.
• انتشار عروقی: سلول‌های تومور ممکن است به مویرگ‌ها یا وریدهای محلی حمله کرده و از طریق جریان خون به سمت جلو حمله شوند. این سلول‌ها در شبکه‌های مویرگی سایر اندام‌ها مستقر شده و آنگاه رشد ثانویه ممکن است صورت گیرد. سلول‌های تومور که وارد شاخه‌های ورید باب می‌شوند، تمایل به مستقر شدن در کبد دارند. سلول‌هایی که وارد وریدهای سیستماتیک می‌شوند تمایل به استقرار در ریه‌ها دارند. به هر حال، برخی از سلول‌های تومور، از طریق مویرگ‌های ریوی عبور کرده و ممکن است رشد ثانویه را در سایر بافت‌ها ایجاد کنند. سلول‌های بدخیم ناشی از تومورهای اولیه ریه ممکن است به همین طریق وارد گردش خون سیستماتیک شده و رشدهای ثانویه را در بافت‌های دیگر تشکیل دهند.
• راه سوم: انتشار توسط عمل کاشتن تومورهایی که دارای یک پرده سروزی هستند ممکن است از آن جدا شده و روی قسمت‌های دیگر آن پرده کاشته شوند. به عنوان مثال، کارسینومای تخمدان ممکن است به این طریق در سرتاسر حفره صفاق پخش شود. تهاجمات موضعی و انتشار متاستاتیک تومورهای بدخیم، خارج ساختن آن‌ها را فوق‌العاده مشکل می‌سازد. سرعت رشد تومورهای بدخیم به طور قابل توجهی فرق می‌کند. ولی به طور کلی، هرچه سلول‌ها کمتر تمایز یافته باشند، تومور سریعتر رشد می‌کند. تومورهای بدخیم ممکن است در ابتدا هیچ علامت کلینیکی نداشته باشند ولی با پیشرفت رشد، تحلیل رفتن عضلات و آنمی شدید از علائم شایع است. مرگ ناشی از تومورهای بدخیم بدلایل مختلفی روی می‌دهد ولی عوارض از قبیل پنومونی، یک دلیل شایع این مرگ‌ها است. تومورهای داخل مجاری گوارشی با ایجاد انسداد می‌توانند باعث مرگ گردند و یا به ندرت مرگ در اثر نارسایی کبد به خاطر وجود متاستازها در آن رو می‌دهد. تومورهایی که در مغز قرار دارند معمولا به خاطر اعمال فشار روی مغز باعث مرگ می‌گردند.

متاستاز

متاستاز به مهاجرت سلول‌های سرطانی از یک بافت به بافت دیگراز طریق خون یا لنف ، گفته می‌شود. در برخی از سلول‌های توموری تعداد اندکی از خصوصیات سلول اولیه تغییر می‌کند و سلول توموری هنوز کم و بیش شبیه سلول اولیه‌ای که از آن منشا گرفته می‌باشد. تومورهایی که در اثر این سلول‌ها پدید می‌آیند تومورهای خوش‌خیم نامیده میشود. تومورهای خوش‌خیم، گسترش محدودی دارند و تومور، فقط در همان محل سلول اولیه مشاهده می‌شودو به بافت مجاور نفوذ نمی کند. اما در برخی از سلول‌های توموری در اثر جهش‌های بیشتر، اغلب خصوصیات سلول اولیه تغییر می‌کند. این سلول‌ها پروتئین‌هایی را بیان می‌کنند که در حالت عادی در سلول‌های نرمال، بیان نمی‌شوند. همچنین در این سلول‌ها از بیان برخی از پروتئین‎‌ها، جلوگیری می‌شود. این تغییرات در بیان پروتئین‌های سلولی باعث می‌شود سلول سرطانی، ارتباط خود را با سلول‌های مجاور از دست بدهد و با تجزیه ماتریس بین سلولی، از محل اولیه خود مهاجرت کرده و به محل دیگری برود و در آنجا نیز باعث ایجاد تومور شود. به عمل مهاجرت سلول‌های سرطانی از محل اولیه به محل دیگر، متاستاز، و به این نوع تومورها، تومورهای متاستاتیک یا تومورهای بدخیم گفته می‌شود.

   حتما بخوانید : آزمایش ژنتیک و تشخیص سرطان (کلیک کنید)

رژیم غذایی در سرطان ها

زمانی تصور می‌شد که رژیم‌های غذایی نقشی در مرگ‌های ناشی از سرطان ندارند. امروزه محققان ثابت کرده‌اند که رژیم غذایی روزانه افراد نقش مهمی در پیشگیری، بروز و درمان انواع سرطان‌ها ایفا می‌کند. با پذیرش این حقیقت که انسان هر روزه ملزم به مصرف غذا می‌باشد و به دلیل تعداد و تنوع سرطان‌هایی که به‌طور بالقوه با رژیم غذایی در ارتباط هستند، می‌ توان گفت که در حدود یک سوم سرطان‌هایی که در نهایت منجر به مرگ می‌شوند با آنچه که می‌خوریم در ارتباط هستند. تاثیر تحولاتی که امروزه در نوع زندگی و عادات غذایی مردم صورت گرفته است را نمی‌توان در ایجاد چنین بیماری‌هایی نادیده گرفت. بدون شک استعداد ابتلا به سرطان در افراد مختلف به دلیل تفاوت‌های زمینه‌ای و ذاتی با یکدیگر متفاوت است و علاوه‌ بر ویژگی‌ها وراثتی، عوامل بیرونی نیز در ایجاد سرطان‌ها تاثیر بسزایی دارند. با وجود شیوع روزافزون سرطان در سراسر دنیا هر روزه خبرهای امیدوارکننده‌ای درباره این بیماری‌ها می‌شنویم. اگر نمی‌توانیم در عوامل محیطی خود تغییری ایجاد کرده و یا اگر نمی‌توانیم بر محیط زیست و عوامل تهدیدکننده موجود در آن غلبه کنیم، اما می‌توانیم با اصلاح و متعادل ساختن الگوهای غذایی خود در طول زندگی احتمال ابتلا به سرطان را در خود به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش دهیم. مطالعه جمعیت‌هایی که از یک منطقه به منطقه دیگر مهاجرت می‌کنند و در نتیجه مهاجرت، فرهنگ غذایی خود را نیز تغییر می‌دهند، نشان داده است که این مردم در اثر تغییر الگوی غذایی و پذیرش الگوی جدید، در معرض ابتلا به سرطان‌های شایع در منطقه قرار می‌گیرند. بین تغذیه و رژیم غذایی با سرطان ارتباطی پیچیده وجود دارد. غذایی که می‌خوریم به طور بالقوه می‌تواند حاوی مواد سرطان‌ زا و پیش‌ ساز سرطان و یا بالعکس دارای مواد ضد سرطانی باشد. ماهیت سرطان و ارتباط آن با رژیم غذایی در مناطق مختلف متفاوت است. از این رو نمی‌توان دستورالعمل‌های یکسان را برای تمام مردم پیشنهاد کرد. به طور مثال در کشورهای صنعتی شمال آمریکا و اروپا مشکل تغذیه بیش از حد در بروز سرطان‌های مطرح می‌باشد و به نظر می‌رسد که رژیم‌های پرچربی و پرکالری رایج در این کشورها با شیوع روزافزون انواع مختلف سرطان‌ها در ارتباط باشد. در مقابل، ماهیت مشکل در کشورهای در حال توسعه اساسا متفاوت است. آنچه که در این کشورها مسئله‌ساز می‌باشد، کمبودهای تغذیه‌ای و محدودیت تنوع در الگوی غذایی است. در چنین الگویی میزان ویتامین‌ها و مواد مغذی که برای سلامت افراد ضروری هستند، نا‌کافی است. علاوه‌ بر آن مشکلات مربوط به انبار و نگهداری غذا نیز کیفیت غذای مصرفی این مردم را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. تفاوت در ماهیت رابطه سرطان و رژیم غذایی بین ملل مختلف ایجاب می‌کند که دستورالعمل‌های اجرایی برای هر ملتی با توجه به خصوصیات آن جمعیت پیشنهاد شود. رژیمی متنوع داشته باشد. به خاطر داشته باشید که مواد مغذی مورد نیاز شما تنها از یک یا دو منبع تامین نشود. در رژیم روزانه خود از تمام گروه‌های غذایی شامل میوه‌ها، سبزیجات، غلات، گوشت، محصولات لبنی و … استفاده کنید.

چند نکته مهم

• وزن خود را همواره در حد متعادل نگه دارید. چاقی عامل اصلی به وجود آورنده بسیاری از بیماری‌ها از قبیلبیماری‌های قلبی، عروقی، فشار خون، دیابت و زمینه‌ساز بعضی از سرطان‌ها است.
• مصرف چربی زیاد، غذاهای حاوی چربی اشباع شده و کلسترول را محدود کنید. رژیمی که چربی آن بالاست می‌تواند خطر ابتلا به سرطان‌های پستان، پروستات، کولون و رکتوم را افزایش دهد.
• میزان غذاهای نشاسته‌ای و فیبری را در رژیم خود افزایش دهید. به آسانی می‌توان مقدار نشاسته و فیبر رژیم غذایی را با خوردن میوه‌ها، سبزی‌ها، سیب‌زمینی، دانه‌ها، نان‌ها و غلات کامل افزایش داد. یک رژیم پر فیبر احتمال ابتلا به سرطان کولون و رکتوم را کاهش می‌دهد.
• مصرف شیرینی را محدود کنید. الگوهای غذایی که حاوی شیرینی و غذاهای شیرین، اغلب پرچرب، با کالری زیاد و تهی از مواد مغذی و معدنی می‌باشند. چنین رژیمی زمینه‌ ساز بروز بعضی از سرطان‌ها است.
• نمک رژیم غذایی خود را تا حد ممکن کاهش دهید.
• مصرف نوشابه‌های الکلی را قطع کنید. مصرف الکل می‌تواند منجر به سرطان دهان، حلق، مری و کبد شود. میزان ابتلا به سرطان در الکل‌هایی که سیگار می‌کشند چندین برابر است.

سخن پایانی

هر روز نتایج پژوهش‌های تازه‌ای منتشر می‌شود که نشان می‌دهد رژیم غذایی شما تأثیر چشمگیری بر پیشگیری از سرطان دارد. با وجود اینکه پژوهش‌های زیادی روی تأثیر برخی مواد غذایی در کاهش خطر ابتلا به سرطان انجام گرفته است، این بررسی‌ها به نمونه‌های آزمایشگاهی و جانوری و مشاهدات تجربی محدود شده‌اند.برای درک چگونگی تأثیر مستقیم این مواد بر کاهش خطر ابتلا به سرطان، به پژوهش‌های بیشتری نیاز است.در پایان باید گفت بهره‌مندی از یک رژیم غذایی سالم، حاوی غذاهای مفید و کامل همراه با یک سبک زندگی سالم، می‌تواند سلامتی شما را به‌میزان چشمگیری بهبود بخشد.

✅ با ما در مسیر سلامتی گام بردارید ✅

برای دانلود این مقاله کلیک کنید