اشتراک گذاری:

تصویری کامپیوتری از قلب انسان

 CPK

آزمایش Creatine Phosphokinase (CPK)

 

یافته های طبیعی

بزرگسالان / کهنسالان

مردان : 55 _ 170 U/L

زنان : 30 _ 135 U/L

نوزادان : 68 _ 580 U/L

 

ایزو آنزیم ها

CK-MM : 100 درصد

CK-MB : صفر درصد

CK-BB : صفر درصد

 

کاربرد

این آزمایش برای تشخیص آسیب عضله ی قلبی ( انفارکتوس ) استفاده می شود. همچنین نشان دهنده ی بیماری های عصبی یا عضلات اسکلتی نیز می باشد.

 

شرح آزمایش

CK عمدتا در عضله قلبی ، عضله اسکلتی و مغز وجود دارد. آسیب سلول های عضلانی یا عصبی موجب افزایش CPK ، 6 ساعت پس از آسیب می شود. اگر آسیب ادامه نیابد ، در مدت 18 ساعت پس از آسیب مقدار آن به اوج خود رسیده و طی 2 تا 3 روز به محدوده ی طبیعی باز می گردد.به منظور بررسی اختصاصی آسیب عضله ی قلبی از روش الکتروفورز برای تشخیص سه نوع ایزو آنزیم CPK استفاده می شود. این سه عبارتند از CK-MM , CK-MB , CK-BB . ایزو آنزیم CK-MB برای سلول های عضله قلب اختصاصی است. سطح CK-MB ، 6_3 ساعت پس از وقوع انفارکتوس افزایش می یابد. چنانچه آسیب عضله قلبی ادامه نیابد ، طی 24_12 ساعت به اوج خود می رسد و ظرف 48 _12 ساعت پس از انفارکتوس به محدوده طبیعی باز می گردد. سطح CK-MB معمولا در اثر درد های گذرای قفسه سینه به علت آنژین ، آمبولی ریه یا نارسایی احتقانی قلب افزایش نمی یابد. انتظار می رود که CK-MB در مبتلایان به شوک ، هیپرترمی بدخیم ، بیماری های عضلانی یا التهاب عضله ی قلبی افزایش یابد. افزایش خفیف CK-MB ممکن است در مبتلایان به آنژین ناپایدار مشاهده گردد که نشانه ی افزایش خطر وقوع حوادث انسدادی است. مقدار بسیار ناچیزی CK-MB نیز در عضله اسکلتی وجود دارد. آسیب بسیار شدید عضله اسکلتی یا بیماری شدید آن ممکن است موجب افزایش ایزو آنزیم CK-MB بیشتر از حد طبیعی گردد.

سطح ایزوآنزیم CK-MB نه تنها برای تعیین کمی درجه انفارکتوس قلبی (MI) بلکه به منظور تشخیص زمان آغاز آن نیز سودمند است. معمولا از ایزوآنزیم CK-MB برای تعیین میزان کارایی ترومبولیتیک درمانی که برای انفارکتوس میوکارد به کار می رود ، استفاده می شود. سطح بسیار بالای CK-MB نشانه ی آن است که انفارکتوس شدیدی قبلا رخ داده است و در نتیجه ترومبولیتیک درمانی چندان مفید واقع نخواهد گشت.

ایزو آنزیم CK-BB عمدتا در مغز و ریه وجود دارد ، از این رو آسیب این اعضا ( مانند حوادث عروق مغزی ، انفارکتوس ریوی ) با افزایش سطح این ایزوآنزیم همراه می باشد. در یک فرد طبیعی تقریبا تمامی آنزیم CK کل در گردش خون را نوع CK-MM تشکیل می دهد. هنگامی که سطح CK کل در اثر افزایش CK-MM بالا رود ، نشانه آسیب یا بیماری عضله اسکلتی خواهد بود. مثال هایی از این موارد عبارتند از : میوپاتی ها ، ورزش شدید ، تزریق های فراوان IM ، الکتروکانوالسیو درمانی ، کاردیوورژن ، الکلسیم مزمن یا جراحی. CK تنها در عضله ی اسکلتی ساخته می شود. بنابر این مقدار طبیعی CK کل بسته به مقدار توده عضلانی فرد متفاوت است. سطح CK در افراد بسیار عضلانی به طور طبیعی در محدوده ی بالایی دامنه طبیعی می باشد. به همین ترتیب نیز در افراد ریزه اندام یا کسانی که توده عضلانی کمی دارند ، سطح CK پایین تر است. این موضوع از آن نظر اهمیت دارد که امکان دارد وجود سطح طبیعی CK که در حد بالایی دامنه طبیعی واقع شده ، وقوع MI را از نظر مخفی بدارد.

CK  آنزیم قلبی اصلی در بیماران قلبی می باشد. میزان تصفیه خونی و سوخت و ساز آن به خوبی مشخص شده است. از این رو سنجش متوالی آن ( به هنگام پذیرش بیمار و سپس 12 و 24 ساعت بعد 9 می تواند بازتاب دقیقی از زمان ، مقدار آن و بهبودی انفارکتوس میوکارد باشد.با به کار گیری آزمون های جدید سنجش خون برای شاخص های قلبی ، امید آن می رود که بتوان انفارکتوس میوکارد حاد را به سرعت و با دقت در اتاق اورژانس تشخیص داد. یکی از آزمون ها تروپونین است. یکی دیگر از آزمون های جدید آلبومین تغییر یافته ی ایسکمی است.

 

حتما بخوانید : بیماری قلبی عروقی 

 

عوامل تداخل کننده

  • تزریق های داخل عضلانی (IM) موجب افزایش سطح CK می گردد.

  • ورزش شدید و اعمال جراحی که به تازگی انجام گرفته موجب افزایش سطح می شود.

  • اوایل بارداری سطح آن کاهش می یابد.

  • مقدار توده عضلانی بدن ارتباطی مستقیم با سطح طبیعی CK در بیمار دارد.

 

داروهای افزاینده

آمفوتریسین B ، آمپی سیلین ، برخی داروهای بیهوشی ، داروهای ضد انعقاد ، آسپیرین ، کلوفیبرات ، دگزامتازون ، فوروزماید ، کاپتوپریل ، کلشی سین ، الکل ، استاتین ها ، لیتیم ، لیدوکایین ، پروپرانولول ، سوکسینیل کولین و مورفین

 

روش کار و مراقبت از بیمار

ناشتایی : ندارد

لوله ی معمول خون : قرمز

از تزریق IM به بیمار اجتناب ورزید ، زیرا می تواند موجب افزایش کاذب سطح CK کل شود.

زمان و تاریخ دقیق خونگیری را روی هر یک از برگه های آزمایشگاه بنویسید. این کار به تفسیر الگوی زمانی افزایش آنزیم ها کمک می نماید.

 

افزایش سطح

بیماری یا آسیب های وارد بر عضله ی قلبی ، عضله ی اسکلتی و مغز.

 

سایر آزمایش های مربوط

AST

LDH

ALT

LAP

GGTP

فسفاتاز قلیایی

5_ نوکلئوتیداز

تروپونین ها

 

  

✅ با ما در مسیر سلامتی گام بردارید 

 

© 2017 تمامی حقوق این وب سایت محفوظ و متعلق به آزمایشگاه گروه رهسا می باشد. | طراحی و اجرا توسط شرکت پیوند طب و نرم افزار