آزمایش TSH

اشتراک گذاری:

تصویری کامپیوتری و سه بعدی از غده تیروئید انسان

TSH

آزمایش TSH

رنج نرمال آزمایش TSH

بزرگسالان : mU/L 0/3 _ 5

نوزاد : mU/L 3 _ 18

بند ناف : mU/L 3 _ 12

کاربرد آزمایش TSH

این آزمون برای تشخیص هیپوتیروئیدی اولیه و افتراق آن از نوع هیپوتیروئیدی ثانویه ( هیپوفیزی ) و نوع سوم ( هیپوتالاموسی ) استفاده می شود.

شرح آزمایش TSH

غلظت TSH ( یا تیروتروپین ) به تشخیص افتراقی هیپوتیروئیدی اولیه از ثانویه کمک می نماید. ترشح TSH از هیپوفیز تحت تحریک هورمون آزاد کننده تیروئید ( TRH ) از هیپوتالاموس است. سطح پایین تری یدوتیرونین ( T3 ) و تیروکسین ( T4 ) محرک اصلی ترشح TRH و TSH در مبتلایان به هیپوتیروئیدی اولیه مانند کسانی که تیروئید آنان توسط جراحی یا مواد رادیو اکتیو حذف شده اند , بیماران دچار تیروئیدیت سوخته , آژنزی تیروئید , هیپوتیروئیدی ایدیوپاتیک یا کرتینیسم مادرزدای , یا در بیماران تحت درمان با داروهای ضد تیروئیدی مشاهده می شود.

در هیپوتیروئیدی ثانویه و نوع سوم به ترتیب عملکرد غده هیپوفیز و هیپوتالاموس به علت تومور , تروما یا انفارکتوس مختل می گردد. بنابر این TRH و TSH ترشح نمی شوند و سطح پلاسمایی این هورمون ها با وجود تحریک ناشی از سطح پایین T3 و T4 نزدیک به صفر می رسد. برای تشخیص هیپوتیروئیدی اولیه از ثانویه در مواردی که TSH پایین می باشد , گهگاه از آزمایش تحریک TRH برای تحریک سطح پایین TSH استفاده می شود. اما معمولا این آزمایش کاربردی ندارد , زیرا اکنون به کارگیری روش های ایمونواَسِی می توان مقادیر بسیار اندک TSH را نیز اندازه گیری نمود. همچنین از آزمایش TSH برای کنترل درمان جایگزینی با تیروئید اگوژن یا سرکوب آن استفاده می شود. هدف از درمان جایگزینی با هورمون تیروئید , سرکوب کامل غده تیروئید و ترشح TSH , با تجویز فراوان داروی تیروئید است. از این روش درمانی برای کاهش اندازه گواتر تیروئید استفاده می شود. دوز داروی تجویزی باید به قدری باشد که سطح TSH را به کمتر از 2 برساند. چنانچه هدف بالینی , سرکوب تیروئید باشد حتی ترجیح دارد سطح TSH به کمتر از مقدار فوق نیز کاهش یابد.

افزون بر موارد بالا , این آزمون برای تشخیص هیپوتیروئیدی اولیه در نوزادانی که سطح T4 آنان پایین است نیز انجام می شود. اغلب سنجش سطح T4 و TSH جهت تشخیص افتراقی اختلال عملکرد هیپوفیز از تیروئید به کار می رود.T4پایین و TSH طبیعی یا بالا نشانه اختلال تیروئید است. T4 پایین و TSH پایین نشانه اختلال هیپوفیز می باشد.

عوامل تداخل کننده آزمایش TSH

بیماری شدید ممکن است سبب کاهش سطح TSH گردد.

داروهای افزاینده آزمایش TSH

داروهای ضد تیروئیدی , لیتیم , یدیدپتاسیم و تزریق TSH

داروهای کاهنده آزمایش TSH

آسپیرین , دوپامین , هپارین , استروئیدها و T3 و ضد آرتریت های غیر استروئیدی هستند.

حتما بخوانید : تیروئید

روش کار و مراقبت از بیمار

ناشتایی : ندارد.

لوله ی معمول خون : قرمز

در نوزادان با سوراخ کردن پاشنه پا خونگیری نمایید.

افزایش سطح TSH

هیپوتیروئیدی اولیه ( اختلال عملکرد تیروئید )
تیروئیدیت
آژنزی تیروئید
کرتینیسم مادرزادی
دوز بالای ید
تزریق ید رادیواکتیو
برداشتن تیروئید با عمل جراحی
بیماری های شدید و مزمن : در این بیماری ها سطح نا کافی هورمون تیروئید به عنوان عامل محرک وقوی آزاد سازی TSH از هیپوفیز قدامی عمل میکند و TSH افزایش می یابد. با این وجود در برخی از موارد ممکن است TSH کاهش یابد.
تومورهیپوفیزی مترشحه TSH : توموری بسیار نادر است که موجب افزایش سطح TSH می شود.

کاهش سطح TSH

هیپوتیروئیدی ثانویه ( اختلال عملکرد هیپوفیز یا هیپوتالاموس ) : بیماری هیپوتالاموسی , توانایی ترشح TSH را کم می کند. ترشح TRH عامل اصلی تعیین کننده تولید و ترشح TSH است. بیماری های هیپوفیز موجب کاهش تولید TSH از هیپوفیز می شوند.
هیپرتیروئیدی : افزایش سطح هورمون های تیروئیدی موجب مهار آزاد سازی TSH می شود.
دوز سرکوبگر داروهای تیروئیدی : وقتی داروهای تیروئیدی ( مانند سین تروید ) تجویز می شود ( اغلب به منظور کوچک نمودن گواتر ) , سطح TSH به علت مهار داروی تیروئیدی , کاهش می یابد.
هیپرتیروئیدی مصنوعی : این بیماران بدون دستور پزشک داروی تیروئیدی مصرف می کنند. این گونه داروها موجب مهار تولید TSH می شوند.