Lactate
آزمایش اسید لاکتیک
رنج نرمال آزمایش اسید لاکتیک
خون وریدی : 0/6 _ 2/2 mmo1/L یا 5 _ 20 mg/dl
خون شریانی : 0/3 _ 0/8 mmo1/L یا 3 _ 7 mg/dl
مقادیر طبیعی آزمایش اسید لاکتیک
بیشتر از 4 mmo1/L
کاربرد آزمایش اسید لاکتیک
اندازه گیری اسید لاکتیک به منظور اثبات و تعیین درجه کمی هیپوکسمی بافتی به سبب شوک یا انسداد عروقی موضعی مفید است. همچنین این آزمون ملاکی برای میزان موفقیت درمان این وضعیت ها می باشد.
شرح آزمایش lactate
در شرایطی که اکسیژن رسانی بافتی طبیعی است ، گلوکز جهت تولید انرژی به CO2 و H2O متابولیزه می گردد. در صورت کاهش اکسیژن رسانی به بافت ، متابولیسم بی هوازی گلوکز فعال می شود و به جای CO2 و H2O ، لاکتات ( اسید لاکتیک ) تشکیل می شود. چنانچه کبد دچار هیپوکسی شود ، نمی تواند اسید لاکتیک را تصفیه نماید و مشکل تولید اسید لاکتیک بغرنج تر خواهد شد. اسید لاکتیک تجمع می یابد و سبب ایدوز لاکتیک (LA) می شود. بنابر این لاکتات خون شاخصی نسبتا حساس و قابل اطمینان برای هیپوکسی بافتی است. هیپوکسی ممکن است به علت هیپوکسی موضعی بافتی ( مانند ایسکمی مزانتر ، ایسکمی اندام انتهایی ) ، یا هیپوکسی عمومی بافتی مانند هیپوکسی ناشی از شوک باشد. از سطح اسید لاکتیک خون برای اثبات وجود هیپوکسی بافتی ، تعیین شدت هیپوکسی و پایش تاثیر درمان استفاده می شود. LA نوع I به علت بیماری هایی که سبب افزایش لاکتات می شوند اما ارتباطی به هیپوکسی ندارند ( مانند بیماری های ذخیره گلیکوژن ، بیماری های کبدی یا داروها ) پدید می آید. LA ناشی از هیپوکسی را تحت عنوان نوع II طبقه بندی نموده اند. شایع ترین علل نوع LA-II عبارتند از : شوک ، تشنج و ایسکمی اندام انتهایی. نوع LA-III ایدیوپاتیک بوده و بیشتر در بیماران دیابتی غیر کتونی شایع است. پاتوفیزیولوژی تجمع اسید لاکتیک در LA-III مشخص نمی باشد.
عوامل تداخل کننده آزمایش اسید لاکتیک
بستن طولانی تورنیکه یا مشت کردن دست ها سبب افزایش سطح لاکتات می شود.
ورزش شدید موجب افزایش سطح آن می گردد.
داروهای افزاینده آزمایش اسید لاکتیک
روش کار و مراقبت از بیمار
ناشتایی : ندارد
لوله ی معمول خون : قرمز
افزایش سطح اسید لاکتیک
-
شوک
-
ایسکمی بافتی : در اندام ها و بافت های دچار هیپوکسمی ، متابولیسم بی هوازی انجام می شود. در نتیجه اسید لاکتیک تشکیل می شود و موجب افزایش سطح خونی آن می گردد.
-
مسمومیت با منوکسید کربن : منوکسید کربن محکم تر از اکسیژن به هموگلوبین متصل می شود. بنابر این هیچگونه اکسیژنی برای متابولیسم طبیعی هوازی در دسترس سلول نیست. متابولیسم بی هوازی فعال می شود و اسید لاکتیک تشکیل شده و سطح خونی آن افزایش می یابد.
-
بیماری وخیم کبدی
-
خطاهای ژنتیکی متابولیسم : بیماری های اکتسابی و ژنتیکی مربوط به ناکارآمدی متابولیسم هوازی گلوکز موجب افزایش مقدار ساخت اسید لاکتیک می شوند. بنابر این سطح خونی افزایش می یابد.
-
دیابت قندی ( غیر کتونی ) : سطح اسید لاکتیک در بیمارانی که دیابت آنان به خوبی کنترل نشده افزایش می یابد که احتمالا علت اصلی آن ناکارآمدی متابولیسم هوازی گلوکز است که موجب افزایش تولید این محصول می گردد.
سایر آزمایش های مربوط
گازهای خون شریانی
✅ با ما در مسیر سلامتی گام بردارید ✅