Calcitonin
آزمایش تست کلسیتونین
یافته های طبیعی
حد پایه ( پلاسما)
-
مردان : 19 pg/ml > یا 19 ng/L >
-
زنان : 14 pg/ml > یا 14 ng/L >
تزریق کلسیم ( 2/4 mg/kg )
-
مردان : 190 pg/ml > یا 190 ng/L >
-
زنان : 130 pg/ml > یا 130 ng/L >
تزریق پنتاگاسترین ( 0/5 mcg/kg )
-
مردان : 110 pg/ml > یا 110 ng/L >
-
زنان : 30 pg/ml > یا 30 ng/L
کاربرد
این آزمایش برای ارزیابی افراد مشکوک به کارسینومای مدولاری تیروئید به کار می رود. کلسی تونین در بررسی پاسخ به درمان و پیش بینی عود سرطان مدولاری تیروئید مفید است. همچنین به عنوان آزمون غربالگری برای افراد با سابقه خانوادگی کانسر مدولا نیز به کار می رود.
شرح آزمایش
کلسی تونین هورمونی است که توسط سلول های پارافولیکولی یا C غده تیروئید ترشح می شود. سطح بالای کلسیم سرم ترشح آن را تحریک می نماید. کلسی تونین در تثبیت کلسیم خون شرکت می کند. این هورمون از طریق مهار باز جذب استخوانی و افزایش دفع کلیوی کلسیم موجب کاهش سطح سرمی آن می گردد.
این آزمایش معمولا به منظور بررسی بیماران مشکوک یا دچار کارسینوم مدولاری تیروئید استفاده می شود. 75% این بیماران با وجود سطح کلسیم طبیعی سرم دچار افزایش ترشح کلسی تونین می باشند. کلسی تونین در ارزیابی پاسخ به درمان و پیش بینی عود سرطان مدولاری تیروئید سودمند است. همچنین به عنوان آزمونی غربالگری برای افرادی با سابقه خانوادگی سرطان مدولا که درمعرض خطربالای ابتلا (20%) به این سرطان می باشند ، به کار می رود. این بیماری نوعی سرطان تیروئید بازمینه خانوادگی است که اگر دیر تشخیص داده شود پیش آگهی نا مطلوبی خواهد داشت. این سرطان معمولا در ارتباط با سندرم های نئوپلازی متعدد اندوکرینی می باشد. غربالگری روتین از نظر افزایش سطح کلسی تونین می تواند موجب تشخیص زود هنگام سرطان مدولا شود و شانس درمان را افزایش دهد. کلسی تونین به عنوان شاخص توموری پایش مبتلایان به سرطان مدولاری تیروئید به کار می رود. افزایش سطح کلسی تونین ، پیشرفت بیماری را هشدار می دهد و کاهش سطح آن نشاندهنده ی پس روی تومور است. هیپرپلازی سلول C – که بیماری خوش خیمی است که در آن کلسی تونین تولید می شود – نیز زمینه خانوادگی دارد و با افزایش سطح کلسی تونین همراه است.
در صورت افزایش مبهم سطح کلسی تونین باید آزمون های تحریکی با استفاده از پنتاگاسترین یا کلسیم جهت تحریک ترشح کلسی تونین انجام داد. تحریک با پتاگاسترین به صورت تزریق داخل وریدی (IV) و انجام خونگیری پس از تزریق و سپس 90 ثانیه ، 2 دقیقه و 5 دقیقه بعد از تزریق می باشد. آزمایش تزریق کلسیم به روش های گوناگونی انجام می شود که معمولترین آن خونگیری برای تعیین حد پایه و سپس نمونه گیری بعد از 5 و 10 دقیقه از تزریق جهت تعیین سطح خونی می باشد. در سرطان مدولاری تیروئید ، تست های تحریکی موجب افزایش قابل ملاحظه سطح کلسی تونین می شوند.
افزایش سطح کلسی تونین در مبتلایان به سرطان ریه ، پستان و لوزالمعده ممکن است مشاهده گردد. این حالت احتمالا شکلی از سندرم پارانئوپلاستیک است که در آن ترشح نابجای کلسی تونین توسط سلول های سرطانی غیر تیروئیدی انجام می شود.
عوامل تداخل کننده
سطح آن در زنان سالم باردار و در نوزادان بالا است.
داروهای افزاینده
کلسیم – کوله سیستوکینین – اپی نفرین – گلوکاگون – پنتاگاسترین – ضد بارداری های خوراکی
روش کار و مراقبت از بیمار
ناشتایی : دارد
لوله ی معمول خون : سبز یا قرمز
افزایش سطح
-
کارسینوم مدولاری تیروئید
-
هیپرپلازی سلول C : در این بیماری ها با وجود سطح کلسیم خون ، کلسی تونین از تیروئید ترشح می شود. این اختلالات به مکانیزم های پس نورد طبیعی تنظیم کننده پاسخی نمی دهند.
-
کارسینوم سلول جو در ریه ( اوت سل )
-
کارسینوم پستان
-
سرطان لوزالمعده : این سرطان ها ، محل های نابجای تولید خودبخود کلسی تونین می باشد.
-
هیپرپاراتیروئیدی اولیه
-
هیپرپاراتیرویئدی ثانویه به علت نارسایی مزمن کلیوی : وضعیت های فوق با افزایش سطح کلسیم سرم همراه می باشند. سطح بالای کلسی تونین ممکن است جبرانی باشد.
-
آنمی پرنیسیوز
-
سندرم زولینگر – الیسون : برخی از اختلالات خانوادگی و غیر خانوادگی و متعدد غدد درون ریز ممکن است با سطح بالای کلسی تونین همراه باشند.
-
سیروز الکلی : مکانیزم آن کاملا مشخص نیست. احتمالا به سبب ناتوانی کبد در سوخت و ساز هورمون می باشد که موجب افزایش سطح کلسی تونین می گردد.
-
تیروئیدیت
سایر آزمایش های مربوط
کلسیم خون
✅ با ما در مسیر سلامتی گام بردارید ✅