Amylase
آزمایش آمیلاز Amylase
رنج نرمال آزمایش آمیلاز Amylase
بزرگسالان : 60_120 واحد سوموگی d/L یا 30_22 U/L
نوزادان : 6_65 U/L
مقادیر آن در بارداری طبیعی و کهنسالان اندکی بیشتر است.
بیش از 3 برابر حد بالایی مقدار طبیعی
کاربرد آزمایش آمیلاز Amylase
این آزمون به منظور تشخیص و پایش سیر بالینی پانکراتیت استفاده می شود و اغلب هنگامی توصیه می گردد که بیمار دچار درد حاد شکم شده باشد.
شرح آزمایش آمیلاز Amylase
آزمون آمیلاز سرمی روش سریع , آسان و بسیار اختصاصی برای پانکراتیت می باشد. آمیلاز به طور طبیعی از سلول های آسینار لوزالمعده به مجرای پانکراس و سپس به دوازدهه ترشح می گردد و در روده به تجزیه کربوهیدرات ها به قند های ساده تر تکشل دهنده آن کمک می کند. آسیب سلول های آسینار پانکراس ( همانند پانکراتیت ) یا انسداد جریان مجرای آن ( مانند کارسینوم پانکراس یا سنگ مجرای مشترک صفراوی ) موجب بیرون ریختن این آنزیم به درون سیستم لنفاوی داخل پانکراس و صفاق آزاد می گردد. عروق خونی که خون صفراق را کشیده و لنف را جذب می نمایند , آمیلاز اضافی را برداشت میکنند. افزایش غیر طبیعی سطح آمیلاز سرم ظرف 12 ساعت از آغاز بیماری پدیدار می گردد. به علت تصفیه سریع ( 2 ساعته ) آمیلاز از کلیه ها , مقدار آن 48 _ 72 ساعت پس از آغاز حمله به حد طبیعی باز می گردد. پانکراتیت مزمن , انسداد مجرا یا تراوش از مجرای پانکراس موجب افزایش مداوم سطح سرمی آمیلاز می گردد.
با وجود حساسیت آزمون آمیلاز سرم برای اختلالات پانکراس , آزمایشی کاملا اختصاصی نمی باشد. سایر بیماری های غیر مرتبط با پانکراس نیز می توانند موجب افزایش سطح آمیلاز گردند. به عنوان مثال , طی سوراخ شدگی روده , آمیلاز داخل مجرا به درون صنفاق آزاد تراوش شده و توسط رگ های خونی صنفاق برداشت می شود. این پدیده موجب افزایش سطح آمیلاز سرم می گردد. زخم پیتیکی که به درون پانکراس نفوذ کرده باشد, موجب افزایش سطح آمیلاز سرم می گردد. انسداد دئودنوم با افزایش خفیف تر سطح آمیلاز سرم همراه است. غدد بزاقی نیز محتوی آمیلازند , از این رو انتظار می رود سطح آن در افراد مبتلا به پاروتیدیت نیز افزایش یابد. آزمون ایزو آنزیم های آملاز می تواند هیپرآمیلازمی بزاقی را از پانکراتیت افتراق دهد.آمیلاز به مقدار اندکی نیز در تخمدان ها و عضلات اسکلتی وجود دارد. حاملگی اکتوپیک و کتواسیدوز دیابتی شدید نیر با افزایش آمیلاز خون همراه است. مبتلایان به اختلالات مزمن پانکراس که موجب تخریب سلول های پانکراس می گردد, یا بیماران دچار نکروز پانکراس با خونریزی شدید, معمولا سطح آلامیز بالایی ندارند, زیرا تعداد سلول های باقیمانده پانکراس برای ساخت آمیلاز به شدت تقلیل یافته است.
عوامل تداخل کننده آزمایش آمیلاز Amylase
لیپمی سرم به طور کاذب موجب کاهش مقدار آمیلاز می گردد.محلول های دکستروز داخل وریدی مجوب کاهش سطح آمیلاز و نتایج منفی کاذب می گردند.
داروهای افزاینده آزمایش آمیلاز Amylase
اسیدآمینوسالیسیلیک – آسپرین – آزاتیوپرین – دگزامتازون – کورتیکو استروئیدها – اتیل الکل – گلو کو کورتیکوییدها – مواد حاجب ید دار – دیورتیک های لوپ – متیل دوپا – ضد دردهای مخدر – ضد بارداری های خوراکی – پردنیزون
داروهای کاهنده آزمایش آمیلاز Amylase
سیترات ها – گلوکز – اگزالات ها
روش کار و مراقبت از بیمار
ناشتای : ندارد.
لوله ی معمول خون : قرمز
طبق دستور العمل جمع آوری ادرار 24 ساعته عمل نمایید.
افزایش سطح آمیلاز Amylase
-
پانکراتیت حاد
-
پانکراتیت عود کننده مزمن : آسیب سلول های آسینار پانکراس , همانند پانکراتیت , موجب ورود آمیلاز به سیستم لنفاوی داخل پانکراس و صفاق آزاد می شود. آمیلاز اضافی توسط عروقی که خون و لنف صفاق آزاد را می کشند جذب می شود.
-
زخم پپتیک نفوذ کرده به داخا پانکراس : زخم پپتیک از دیواره خلفی دئودنوم به درون پانکراس نفوذ می کند. این حالت موجب پانکراتیت موضعی به همراه افزایش سطح آمیلاز می گردد.
-
بیماری دستگاه گوارش : در مبتلایان به زخم پپتیک سوراخ شده , روده نکروزه , روده سوراخ شده یا انسداد دئودنوم , آمیلاز به بیرون از روده تراوش نموده و وارد حفره صناقی آزاد می شود و سپس توسط عروق خونی و لنفاوی صفاق برداشت شده و در نتیجه سطح آن افزایش می یابد.
-
کوله سیستیت حاد
-
پاروتیدیت ( اوریون )
-
پارگی حاملگی اکتوپیک : آمیلاز در غدد بزاقی , کیسه صفرا و لوله های فالوپ نیز وجود دارد. بیماری های این اندام ها با افزایش سطح آمیلاز همراه است.
-
نارسایی کلیوی : آمیلاز توسط کلیه تصفیه می گردد. بیماری های کلیوی موجب کاهش دفع آمیلاز می گردند.
-
کتواسیدوز دیابتی
-
انفار کتوس ریوی
-
به دنبال پانکراتوگرافی رتروگراد با اندوسکوپی
سایر آزمایش های مربط
آمیلاز ادرار - لیپاز
✅ با ما در مسیر سلامتی گام بردارید ✅