آزمایش Acid Phosphatase

اشتراک گذاری:

تصویری از یک لوله آزمایشگاه و دکتر آزمایشگاه

Acid Phosphatase

آزمایش اسید فسفاتاز

رنج نرمال آزمایش Acid Phosphatase

بزرگسالان / کهنسالان : U/L 0/13 _ 0/63 در 37 درجه ی سانتی گراد یا U/L 2/2 _ 10/5

کودکان : U/Ml 8/6 _ 12/6 30 درجه ی سانتی گراد

نوزادان : U/ML 10/4 _ 16/4 30 درجه ی سانتی گراد

کاربرد آزمایش Acid Phosphatase

فسفاتاز اسیدی تام و به خصوص ایزو آنزیم PAP آن ، عمدتا جهت اثبات موارد تجاوز استفاده می شود. قبلا این آزمایش به منظور تشخیص سرطان پروستات به کار می رفت ، اما امروزه آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) جایگزین آن شده است. در غیر مورد ذکر شده ، این آزمایش کاربرد بالینی بسیار کمی دارد.

شرح آزمایش Acid Phosphatase

فسفاتاز اسیدی در بسیاری از بافت ها از جمله کبد ، گلبول های قرمز ، مغز استخوان و پلاکت ها وجود دارد. بالاترین سطح آن در غده پروستات ( ایزوانزیم PAP ) می باشد. افزایش سطح فسفاتاز اسیدی معمولا در بیمارانی مشاهده می شود که دچار کانسر پروستات با متاستاز خارج کپسولی به سایر بخش های بدن شده اند.

غلظت فسفاتاز اسیدی در مایع منی نیز بسیار بالاست ، بنابراین آزمون فوق را می توان روی ترشحات واژن جهت تحقیق در مورد ادعای تجاوز نیز انجام داد که در حال حاضر کاربرد اصلی آزمایش PAP به شمار می رود. فسفاتاز اسیدی ، یک آنزیم لیزوزومی است. بنابر این بیماری های ذخیره لیزوزومی افزایش سطح آن همراه است.

حتما بخوانید : آزمایش PSA چیست و چه کاربردی دارد؟

عوامل تداخل کننده آزمایش Acid Phosphatase

در مردان طی معاینه انگشتی رکتوم یا در پی ابزارگذاری در پروستات ( مانند سیستوسکوپی ) ، به علت تحریک پروستات ، افزایش کاذب فسفاتاز اسیدی ( به ویژه PAP ) مشاهده می شود. تا 48 ساعت پس از دستکاری پروستات ممکن است افزایش سطحی به میزان 50 _ 25% پدید آید. اگر پس از معاینه رکتوم یا پروستات مقادیر بالایی گزارش شود ، باید آزمایش را تکرار نمود.
فسفاتاز اسیدی و فسفاتاز قلیایی آنزیم های بسیار مشابهند که در PH متفاوتی عمل می کنند. هر وضعیتی که با افزایش بسیار زیاد سطح فسفاتاز قلیایی همراه باشد ، می تواند به طور کاذب سطح فسفاتاز اسیدی را نیز بالا نشان دهد.

داروهای افزاینده آزمایش Acid Phosphatase

آندروژن ها ( در زنان ) ، کلوفیبرات ( آترومید _ S ) و آلگلوسراز.

داروهای کاهنده آزمایش Acid Phosphatase

فلورید ها ، فسفات ها ، اگزالات ها ، هپارین و الکل.

روش کار و مراقبت از بیمار

ناشتایی : ندارد.

لوله ی معمول خون : قرمز

نمونه نباید همولیز شود ، زیرا گلبول های قرمز حاوی فسفاتاز اسیدی می باشند.

اگر بیمار تحت معاینه پروستات یا رکتوم ، یا ابزارگذاری در پروستات طی 48_24 ساعت گذشته قرار گرفته باشد ، روی برگه درخواست آزمایش ذکر نمایید.

حتما بخوانید : آشنایی با انواع سرطان و علائم و علت آنها

افزایش سطح اسید فسفاتاز

کارسینوم پروستات
هیپرتروفی خوش خیم پروستات
پروستاتیت : فسفاتاز اسیدی و به خصوص PAP در لیزوزوم های سلول های پروستات وجود دارند. اگر بیماری بافت پروستات را متاثر سازد ، این سلول ها را تخریب و محتوای لیزوزومی آنها را به جریان خون می ریزد که در خون قابل سنجش می گردد.
مولتیپل میلوما
بیماری پاژه
هیپرپاراتیروئیدی
متاستاز به استخوان : فسفاتاز اسیدی در لیزوزوم های مغز استخوان وجود دارد. بنابر این بیماری های استخوانی با افزایش سطح خونی آن همراهند.
بحران سلول داسی
ترومبوسیتوز : به علت وجود فسفاتاز اسیدی در لیزوزوم های سلول های خون ، ابتلای این سلول ها با افزایش سطح خونی این آنزیم همراه است.
اختلالات لیزوزومی ( مانند بیماری گوشه ) : فسفاتاز اسیدی در کلیه بافت های مبتلا به این بیماری ها وجود دارد و انتظار می رود که سطح خونی آن افزایش یابد.
بیماری های کلیوی
بیماری های کبدی مانند سیروز : به علت وجود فسفاتاز اسیدی در این اعضا امراض مربوط به آنها نیز با افزایش سطح خونی این آنزیم همراه است.
تجاوز : PAP در ترشحات واژن زنی که به تازگی مورد تجاوز قرار گرفته باشد افزایش می یابد. سنجش PAP روشی کاملا اثبات شده برای وجود مایع منی می باشد.