آمفیزم ریوی

آمفیزم ریوی

آمفیزم به انگلیسی  Emphysema : به معنی نابودی پارانشیم ریوی است که منجر به از بین رفتن ویژگی ارتجاعی ریه و از بین رفتن دیوارهٔ کیسه‌های هوایی ریه می‌شود. از پیوستن چند کیسهٔ هوایی یک حفره ی بزرگ به وجود می‌آید که موجب کاهش سطح تنفسی و اشکال در جذب اکسیژن می‌شود. از بین رفتن کشش شعاعی ریه در پی این پروسه، منجر به افزایش تمایل مجاری هوایی به روی هم افتادن یا کولاپس شده و در نهایت موجب پرهوایی ریه و محدودیت جریان هوا در ریه‌ها و گیر افتادن هوا در ریه می‌شود. فضاهای تنفسی بزرگتر و بول‌هایی تشکیل می‌شوند. آمفیزم یکی از اجزای اصلی بیماری مزمن انسدادی ریه است. تمامی سیگاری‌ها به درجاتی از آمفیزم دچار می‌شوند. دراین بیماری دیوارهٔ حبابچه‌ها به تدریج از بین رفته و فرد مبتلا به تنگی نفس می‌شود.  آمفیزم معمولاً بتدریج پیشرفت می‌کند و منجر به نارسایی تنفسی می‌شود.

آمفیزم یک وضعیت ریوی است که سبب ضعف تنفس می شود. در افراد مبتلا به آمفیزم، کیسه های هوا در ریه ها ( آلوئول) آسیب دیده اند. با گذشت زمان دیوارهای داخلی کیسه های هوا تضعیف و پاره می شوند و این باعث کاهش سطح ریه ها و به نوبه خود کاهش میزان اکسیژنی می شود که به جریان خون شما می رسد. هنگامی که بازدم دارید، آلوئولهای آسیب دیده به درستی کار نمیکنند و هوای قدیمی می ماند و برای ورود به هوا تازه و با اکسیژن وارد نمی شود. اکثر افراد مبتلا به آمفیزم نیز دارای برونشیت مزمن هستند. برونشیت مزمن التهاب لوله هایی است که هوا را به ریه ها ( لوله های برونشیت) حمل می کنند، که منجر به سرفه مداوم می شود. آمفیزم و برونشیت مزمن دو بیماری هستند که بیماری مزمن انسدادی ریوی (COPD) را تشکیل می دهند که سیگار کشیدن دلیل اصلی است. درمان ممکن است پیشرفت را کند کند، اما نمیتواند آسیب را معکوس کند.

علائم آمفیزم ریوی

علائم اصلی آمفیزم، تنگی نفس است که معمولا به تدریج شروع می شود. ممکن است شروع به اجتناب از فعالیت هایی کنید که موجب ضعف نفستان می شوند، بنابراین علامتش تا زمانی که شروع به انجام کارهای  روزانه نکنید، مشکلی ایجاد نمی کند. آمفیزم در نهایت سبب ضعف تنفس می شود، حتی در حالت استراحت.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر دچار تنش ناگهانی تنفس در چند ماه گذشته شدید، به پزشک خود مراجعه کنید، به خصوص اگر در حال بدتر شدن است یا فعالیت های روزمره شما را مختل کرده. به پزشک مراجعه کنید، اگر:

• با تنگی نفستان نمی توانید از پله ها بالا بروید.
• لبها یا ناخن هایتان به شدت به رنگ آبی یا خاکستری تبدیل شده اند.

علل آمفیزم ریوی

علت اصلی آمفیزم، طولانی مدت در معرض هوای تحریک کننده و آلوده بودن است، شامل:

• دود تنباکو
• ماری جوانا
• آلودگی هوا
• بخار و گرد و غبار شیمیایی

به ندرت، آمفیزم ناشی از کمبود ارثی یک پروتئینی است که از ساختارهای الاستیک در ریه ها محافظت می کند ، آن را به نام کمبود آلفا-1-آنتی تریپسین می نامند.

حتما بخوانید : مضرات دخانیات

عوامل خطر آمفیزم ریوی

عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا به آمفیزم:

سیگار کشیدن : بیشتر افراد مبتلا به آمفیزم سیگار می کشند ، خطر ابتلا برای انواع مصرف دخانیات وجود دارد.

قرار گرفتن در معرض دود دوم:  دود دوم که همچنین به عنوان دود سیگار کشنده یا محیطی شناخته می شود، سیگار کشیدنی است که به طور غریزی از سیگار، پایپ یا تنباکو دیگران وارد ریه خود می کنید. نزدیک بودن به افرادی دخانیات مصرف می کنند، خطر ابتلا به آمفیزم را در شما افزایش می دهد.

قرار گرفتن در معرض مواد شیمیائی یا بخار:  اگر شما مواد شیمیایی خاص یا گرد و غبار از دانه، پنبه، چوب و یا محصولات معدنی را تنفس کنید، احتمال زیادی وجود دارد که آمفیزم بگیرید ، این خطر اگر سیگار بکشید بیشتر می شود.

سن:  آسیب ریوی که در آمفیزم اتفاق می افتد، به تدریج گسترش می یابد، اما اکثر افراد مبتلا به آمفیزم مربوط به دخانیات، علائم بیماری را بین 40 تا 60 سال تجربه می کنند.

قرار گرفتن در معرض آلودگی داخلی و خارجی : تنفس آلودگی های داخلی مانند سوخت دیزل و همچنین آلودگی های در فضای باز - مثل اگزوز خودرو، به عنوان - خطر آمفیزم را افزایش می دهد.

عوارض جانبی آمفیزم ریوی

افراد مبتلا به آمفیزم نیز احتمال بیشتری به پیشرفت در این موارد دارند:

مشکلات قلبی:  آمفیزم می تواند فشار داخل رگ هایی را افزایش دهد که قلب و ریه را متصل می کنند و این می تواند یک بیماری به نام کورپولمونال ایجاد کند که در آن بخشی از قلب، بزرگ و ضعیف می شود.

هوا جنبی ( پنوموتوراکس) : می تواند در افرادی که دارای آمفیزم شدید هستند، تهدید کننده حیات باشد، زیرا عملکرد ریه ها در حال حاضر به خطر افتاده است ، این اتفاقی غیرعادی است اما زمانی که اتفاق بیفتد، بسیار جدی می باشد.

حفره های هوایی بزرگ در ریه ها ( بولاعه):  برخی از افراد مبتلا به آمفیزم فضاهای خالی را در ریه ها به نام بولاعه ایجاد می کنند و آنها می توانند به اندازه نیمی از ریه بزرگ باشند. علاوه بر کاهش حجم فضای موجود ریه، بولاعه غول پیکر می تواند خطر ابتلا به پنوموتوراکس را افزایش دهد.

جلوگیری از بروز آمفیزم ریوی

برای جلوگیری از آمفیزم، سیگار نکشید و دود تنفس نکنید ، اگر شما با بخارات شیمیایی یا گرد و غبار کار می کنید، یک ماسک برای محافظت از ریه های خود بزنید.

تشخیص آمفیزم ریوی

برای تعیین اینکه آیا شما دارای آمفیزم هستید یا خیر، پزشک درباره سابقه پزشکی شما سوال هایی می کند و معاینه فیزیکی انجام خواهد داد ، پزشک ممکن است انواع آزمایشاتی را تجویز کند.

آزمایشات آزمایشگاهی : خون گرفته شده از یک شریان در مچ دست را می توان آزمایش کرد تا تعیین کرد که ریه های شما چگونه اکسیژن را انتقال می دهند و دی اکسید کربن را از جریان خون خود حذف می کنند.

آزمایشات تصویربرداری : اشعه ایکس قفسه سینه می تواند به تشخیص پیشرفته آمفیزم کمک کند و دیگر علل ضعف تنفس را رد کند. اشعه ایکس-ری قفسه سینه نیز می تواند نتایج نرمالی را در صورت وجود آمفیزم نشان دهد.

آزمایشات ریوی:  این آزمایشهای غیر تهاجمی، جهت اندازه گیری حجم ریه در دم و بازدم ، ورود و خروج هوا و .... را کاربرد دارند و در مورد عملکرد ریه اطلاعات خوبی به پزشک می دهند.

درمان آمفیزم ریوی

توانبخشی ریوی: یک برنامه توانبخشی ریوی می تواند تمرینات تنفسی و تکنیک هایی را که می تواند به کاهش تعداد تنفس و باعث بهبود توانایی شما شود را آموزش می دهد.

تغذیه درمانی:  رژیم غذایی و حفظ وزن مناسب ، نقش زیادی در کنترل بیماری دارد.

مکمل اکسیژن:  اگر شما دارای آمفیزم شدید با سطوح پایین خون در اکسیژن هستید، از این مکمل ها برای تسکین دردتان در خانه و زمانی که ورزش می کنید، استفاده کنید ؛ بسیاری از مردم 24 ساعت در روز از اکسیژن استفاده می کنند. معمولا از طریق لوله های باریک که به سوراخهای بینی شما متصل است، تزریق می شود.

گزینه های عمل جراحی برای درمان آمفیزم ریوی

 بسته به شدت آمفیزم شما، پزشک ممکن است یک یا چند نوع از جراحی را پیشنهاد کند، از جمله:

جراحی کاهش حجم ریه:  در این روش، جراحان قسمت های آسیب دیده ریه را حذف می کنند ، از بین بردن بافت های آسیب دیده بیمار کمک می کند که بافت باقی مانده ریه سالم بماند و کارآیی بیشتری داشته و به بهبود تنفس کمک کند.

پیوند ریه:  پیوند ریه گزینه ای است که اگر آسیب شدید ریوی داشته باشید و گزینه های دیگر برایتان مفید نباشد، پیشنهاد می شود.

✅ با ما در مسیر سلامتی گام بردارید ✅

برای دانلود این مقاله کلیک کنید