ایدز

ویروس ایدز (HIV)

 همه ی ما تا به حال در مورد ایدز شنیده ایم ، برای اینکه بتوانیم خودمان را در برابر بیماری ایدز محفوظ نگه داریم لازم است بیماری ایدز را بشناسیم و راه های جلوگیری از بیماری ایدز را بدانیم با ما همراه باشید. ایدز به انگلیسی AIDS یا نشانگان اکتسابی کمبود ایمنی نوعی بیماری است که در دستگاه ایمنی و توسط ویروس نقص ایمنی (HIV) ایجاد می‌شود. بیماری ناشی از ویروس HIV دارای سه مرحله اصلی است. در مرحله اول ( عفونت حاد) فرد ممکن است برای مدت کوتاهی بیماری شبه آنفلوآنزایی را تجربه کند. به همین دلیل معمولاً این بیماری تا یک دوره طولانی بدون هیچ علائمی دنبال می‌شود که به این مرحله از بیماری، دوره نهفتگی گفته می‌شود. هر چقدر که بیماری پیشرفت یابد، تداخل بیشتری با دستگاه ایمنی بدن پیدا می‌کند و باعث می‌شود که افراد به عفونت‌هایی مانند عفونت و سرطان‌های فرصت‌طلب و تومور دچار شوند، البته معمولاً در افرادی که دستگاه ایمنی آن‌ها به خوبی عمل می‌کند تأثیرگذار نیست. در نهایت بیماری زمانی وارد مرحله سوم یا ایدز خواهد شد که شمار سلول‌های CD4⁺ T به کمتر از ۲۰۰ سلول در هر میکرولیتر برسد.

HIV عمدتاً از طریق آمیزش جنسی( از جمله مقعدی و حتی دهانی) محافظت نشده، انتقال خون آلوده و سرسوزن آلوده و از مادر به فرزند در طول بارداری، زایمان یا شیردهی منتقل می‌گردد. بعضی از مایعات بدن مانند بزاق و اشک قادر به انتقال HIV نیستند. پیشگیری از عفونت HIV، عمدتاً از طریق آمیزش جنسی امن و برنامه تعویض سرنگ، راه حلی برای جلوگیری از گسترش این بیماری محسوب می‌شوند. هیچ‌ گونه درمان یا واکسن وجود ندارد؛ اگر چه درمان ضدویروسی می‌تواند باعث کاهش دوره بیماری و امید به زندگی نزدیک به طبیعی گردد. با وجود این که درمان ضدویروسی خطر مرگ و عوارض ناشی از این بیماری را کاهش می‌دهد، اما این داروها گران‌قیمت هستند و ممکن است با عوارض جانبی همراه باشند. پژوهش‌های ژنتیکی نشان می‌دهند که HIV در اصل در اوایل قرن بیستم میلادی در غرب آفریقا جهش یافته و پدید آمده‌است. ایدز اولین بار در سال ۱۹۸۱ توسط مرکز کنترل و پیشگیری بیماری (CDC) شناخته شد، در حالی که عامل آن ( عفونت ( HIV در اوایل آن دهه شناخته شده بود. از زمان کشف آن تا سال ۲۰۰۹، ایدز باعث مرگ ۳۰ میلیون نفر شده‌است. تا سال ۲۰۱۰، حدوداً ۳۴ میلیون نفر به ایدز مبتلا بوده‌اند. ایدز به عنوان همه‌گیری جهانی شناخته می‌شود که در حال حاضر حوزه شیوع آن بسیار وسیع و در حال گسترش است.

HIV که به معنای ویروس نقص ایمنی انسانی است، یک ویروس است که به سلول‌های ایمنی بدن انسان که با نام CD4 شناخته می‌شوند و یکی از انواع سلول‌های T هستند، حمله می‌کند. این سلول‌ها جزو گلبول‌های سفید بدن هستند که در کل بدن حرکت کرده و ناهنجاری‌ها، اشکالات و همینطور عفونت‌ها را در دیگر سلول‌ها تشخیص می‌دهند. هنگامی که HIV این سلول‌ها را مورد حمله قرار داده و به آن‌ها نفوذ می‌کند، توانایی بدن در مبارزه با دیگر بیماری‌ها و عفونت‌ها کاهش می‌یابد. در این حالت خطر ابتلا به عفونت‌های فرصت طلب و سرطان‌ها و همچنین تاثیرشان بر روی بدن افزایش میابد. البته باید این نکته را نیز مد نظر قرار داد که ممکن است شخصی حامل HIV باشد اما برای مدتی طولانی علائم و نشانه‌های این بیماری را تجربه نکند.HIV یک عفونت مادام ‌العمر است. اما چنانچه فرد دارای HIV داروهای مناسب را دریافت کرده و به درستی این عفونت را مدیریت کند، می‌تواند از پیشرفت HIV به مرحله‌ی وخیم جلوگیری کرده و خطر انتقال این ویروس به فرد دیگری را کاهش دهد. به مرحله‌ی پیشرفته‌ی عفونت HIV، ایدز گفته می‌شود. زمانی که عفونت HIV پیشرفت کرده و به مرحله‌ی ایدز می‌رسد، خطر ابتلا به انواع سرطان‌ها و عفونت‌های دیگر، جدی‌تر می‌شود.بدون درمان، سیستم ایمنی بدن به تدریج تضعیف شده و با احتمال زیادی عفونت HIV پیشرفت کرده و به مرحله‌ی ایدز وارد می‌شود.

عوامل ابتلا به HIV

HIV توسط مایعات بدنی به افراد دیگر انتقال می‌یابد. از جمله‌ی این مایعات میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• خون
• منی
• ترشحات واژن
• ترشحات مقعدی
• شیر مادر

حتما بخوانید :  فواید شیر مادر

هیچ گونه خطر انتقال از طریق ویروس مدفوع، ترشحات بینی، بزاق، خلط، عرق، اشک، ادرار، یا استفراغ وجود ندارد مگر اینکه با خون آلوده شده باشند.

تماس جنسی

شایع‌ترین حالت انتقال HIV از طریق تماس جنسی با فرد آلوده‌است. اکثر موارد انتقال HIV در سراسر دنیا از طریق تماس با جنس مخالف رخ می‌دهد. با این حال، شکل انتقال در هر کشور متفاوت است. در مورد تماس محافظت نشده با جنس مخالف، تخمین خطر انتقال HIV در هر عمل جنسی در کشورهای کم درآمد چهار تا ده برابر بیشتر نسبت به کشورهای با درآمد بالا است. در کشورهای با درآمد کم، خطر ابتلاء از زن به مرد انتقال به ۰٫۳۸٪ در هر بار نزدیکی و از مرد به زن ۰٫۳۰٪ در هر بار نزدیکی تخمین زده شده‌است. این تخمین برای کشورهای با درآمد بالا، ۰٫۰۴٪ در هر بار نزدیکی برای انتقال از زن به مرد و ۰٫۰۸٪ در هر بار نزدیکی از مرد به زن می‌باشد. خطر انتقال از مقاربت مقعد بیشتر است، و ۱٫۴ تا ۱٫۷ درصد در هر بار نزدیکی با جنس مخالف یا موافق تخمین زده شده‌است. اگرچه خطر ابتلاء از طریق آمیزش جنسی دهانی نسبتاً کم است، اما این احتمال وجود دارد. خطر انتقال از طریق رابطه دهانی «نزدیک به صفر» توصیف شده‌است،اگر چه چند موردی گزارش شده‌است. خطر ابتلاء از طریق سکس دهانی صفر تا ۰٫۰۴ درصد تخمین زده شده ‌است. در محیط‌هایی عمومی مانند روسپی‌ها، خطر انتقال از زن به مرد ۲٫۴٪ در هر بار نزدیکی و از مرد به زن ۰٫۰۸ درصد در هر بار نزدیکی تخمین زده شده‌است.  خطر انتقال در حضور بیماری‌های آمیزشی و زخم تناسلی افزایش می‌یابد. به نظر می‌رسد زخم تناسلی خطر ابتلاء را تا حدود پنج برابر افزایش می‌دهد. بیماری‌های مقاربتی دیگر مانند سوزاک، کلامیدیا، تریکوموناو واژینوز باکتریال، به نسبت کمتری خطر انتقال را افزایش می ‌دهند.بار ویروسی از فرد آلوده نیز عامل مهمی است که در انتقال از طریق تماس جنسی ( و همچنین از طریق مادر به فرزند) نقش دارد. در طول ۲٫۵ ماه اول از عفونت، میزان سرایت به دلیل بار زیاد ویروسی، ۱۲ برابر بیشتر است. در مراحل آخر عفونت فرد، میزان انتقال در حدود هشت برابر بیشتر است.

خون

دومین عامل شایع انتقال HIV، از طریق خون و فراورده‌های خونی است. از راه‌هایی که ممکن است این بیماری توسط خون منتقل گردد، می‌توان استفاده از سرنگ مشترک برای مواد مخدر تزریقی نظیر هروئین، زخم در اثر فرورفتن سرسوزن، انتقال خون آلوده یا فراورده‌های خونی، یا تزریق‌هایی که با استفاده از تجهیزات پزشکی استریل نشده انجام می‌شود را نام برد. خطر سرنگ مشترک در حین تزریق مواد مخدر بین ۰٫۶۳ و ۲٫۴ درصد و به‌طور متوسط ۰٫۸٪ در هر عمل می‌باشد. خطر انتقال از فرورفتن سرسوزن یک فرد آلوده ۰٫۳٪ در هر عمل ( حدود ۱ در ۳۳۳) و خطر آلودگی غشاء مخاطی به خون آلوده ۰٫۰۹٪ در هر عمل ( حدود ۱ در ۱۰۰۰) تخمین زده می‌شود. در ۹۳٪ موارد استفاده از خون آلوده در انتقال خون، انتقال عفونت خواهد بود. در کشورهای توسعه یافته خطر ابتلاء به HIV از طریق انتقال خون بسیار پایین است ( کمتر از یک در پانصد هزار) و در آن‌ها آزمایش HIV بر روی خون اهداکننده انجام می‌شود.

مادر به فرزند

انتقال HIV از مادر به فرزند می‌تواند در دوران بارداری، هنگام زایمان یا از راه شیر مادر انجام شود. این راه سومین طریق شایع انتقال HIV در دنیا می‌باشد. در صورت عدم درمان، خطر انتقال قبل یا در حین تولد حدود ۲۰ درصد و در کسانی که شیر هم بدهند ۳۵ درصد است . درمان از طریق پیشگیری شامل مصرف داروهای ضد ویروسی توسط مادر در دوران بارداری و زایمان، عمل سزارین در زمان مناسب ( و نه اضطراری)، عدم تغذیه شیر مادر، و تجویز داروهای ضد ویروسی به نوزاد می‌شود.

حتما بخوانید :  دوران شیردهی و کرونا

علائم و نشانه‌ها عفونت HIV

عفونت HIV دارای سه مرحله اصلی است: عفونت حاد، دوره نهفتگی و ایدز

عفونت حاد

دوره اولیه HIV، عفونت حاد HIV یا سندرم حاد «رترو ویروسی» نامیده می‌شود. بسیاری از افراد ۲ تا ۴ هفته پس از در معرض قرار گرفتن این بیماری، دچار بیماری‌هایی مانند شبه- آنفلوآنزا یا شبه- مونونوکلئوز می‌شوند و برخی دیگر هم هیچ نشانه قابل توجهی در آن‌ها دیده نمی‌شود. علائم در ۴۰ تا ۹۰ درصد موارد رخ می‌دهد و معمولاً شامل تب، لنفادنوپاتی، فارنژیت، خارش پوست، سردرد ویا زخم دهان و اندام تناسلی می‌شود. خارش پوست که در ۲۰ تا ۵۰ درصد موارد رخ می‌دهد، خود را بر روی بالاتنه نشان می‌دهد و به شکل ماکولوپاپولر می‌باشد.همچنین در این مرحله برخی از افراد دچار عفونت‌های فرصت‌طلب می‌شوند. ممکن است در دستگاه گوارش علائمی مانند تهوع، استفراغ یا اسهال رخ دهد، و همچنین علائم عصبی نوروپاتی محیطی یا سندرم گیلان باره نیز محتمل هستند. طول دوره این علائم متفاوت است، اما معمولاً یک یا دو هفته می‌باشد.

دوره نهفتگی

پس از علائم اولیه، بیمار وارد مرحله‌ای به نام دوره نهفتگی یا HIV بی‌نشانه یا HIV مزمن می‌شود. این مرحله از HIV می‌تواند بدون هیچ گونه درمانی از حدود سه سال تا بیش از ۲۰ سال ( به‌طور متوسط حدود هشت سال) به طول بینجامد. اگرچه معمولاً در ابتدای بیماری هیچ علائمی مشاهده نمی‌شود یا علامت‌های خیلی کمی دیده می‌شود، اما در نزدیکی پایان این مرحله بسیاری از افراد دچار تب، کاهش وزن، مشکلات گوارشی و دردهای عضلانی می‌شوند. همچنین ۵۰ تا ۷۰ درصد از افراد دچار لنفادنوپاتی ماندگار می‌شوند، به‌طوری‌که چند گروه از غدد لنفاوی ( به جز در کشاله ران) به مدت بیش از سه تا شش ماه بدون هیچ درد و به‌طور توجیه‌ناپذیری بزرگ می‌شود. اگرچه بسیاری از مبتلایان HIV-1، قابل تشخیص هستند و در صورت عدم درمان نهایتاً سیر بیماری به ایدز منجر خواهد شد، ولی درصد کمی از آن‌ها ( حدود ۵٪) سطح بالای سلول‌های CD4⁺ T خود را بدون هیچ درمان ضدویروسی تا بیش از ۵ سال حفظ می‌کنند. این افراد به عنوان کنترل‌کننده‌های HIV طبقه‌بندی می‌شوند، و آن‌هایی که مقدار کم یا نامحسوسی از ویروس را بدون درمان ضدویروسی در بدن خود نگه می‌دارند به عنوان «کنترل‌ کنندگان ممتاز» شناخته می‌شوند.

سندرم نقص ایمنی اکتسابی

سندرم نقص ایمنی اکتسابی ( ایدز) زمانی معنی پیدا می‌کند که شمار سلول‌های CD4⁺ T به کمتر از ۲۰۰ سلول در هر میکرولیتر برسد یا بیماری‌های خاص مرتبط با عفونت HIV رخ دهد. در غیاب درمان، حدود نیمی از افراد مبتلا بهHIV در عرض ده سال مبتلا به بیماری ایدز می‌شوند. رایج‌ترین وضعیت‌هایی که هشداری بر وجود ایدز هستند پنومونی ناشی از پنوموسیستیس )۴۰٪(، نزاری به شکل سندرم اتلاف اچ‌آی‌وی (۲۰٪) و کاندیدیاز مری می‌باشند. سایر علائم شایع شامل عفونت‌های دستگاه تنفسی در یک دوره زمانی معین می‌شود.

عفونت فرصت‌طلب ممکن است توسط باکتری، ویروس، قارچ و انگل به وجود بیاید که معمولاً توسط دستگاه ایمنی بدن کنترل می‌شود. اینکه کدام عفونت رخ می‌دهد تا حدودی به این بستگی دارد که چه عواملی در محیط اطراف فرد قرار دارد. این عفونت تقریباً می‌تواند هر دستگاهی از بدن را تحت تأثیر قرار دهد.  افراد مبتلا به ایدز خطر آلودگی به ویروس‌های سرطانی مختلفی را دارند از جمله: سارکوم کاپوزی، لنفوم بورکیت، لنفوم اولیه دستگاه عصبی مرکزی، و سرطان گردن رحم. سارکوم کاپوزی، شایع‌ترین سرطانی است که در ۱۰ تا ۲۰ درصد از افراد مبتلا به HIV اتفاق می‌افتد. پس از آن لنفوم شایع‌ترین سرطان است و علت مرگ نزدیک به ۱۶ درصد از افراد مبتلا به ایدز می‌باشد و در ۳ تا ۴ درصد از موارد، اولین نشانه ایدز است. هر دوی این سرطان‌ها با ویروس هرپس ۸ انسانی همراه هستند. خیلی اوقات مبتلایان به ایدز به دلیل ارتباطی که با ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) دارد، دچار سرطان گردن رحم می‌شوند. علاوه بر این، آن‌ها به‌طور مکرر دچار علائمی مانند تب طولانی، تعریق شبانه، تورم غدد لنفاوی، لرز، ضعف، و کاهش وزن می‌شوند. اسهال یکی دیگر از علائم شایعی است که ۹۰٪ از افراد مبتلا به ایدز دچار آن می‌شوند.

علائم ابتلا به HIV

در این قسمت از مقاله قصد داریم تا شما را با علائم HIV آشنا کنیم. چنانچه فردی مبتلا به عفونت‌های دیگر نیز باشد، این علائم ممکن است به صورت شدیدتری در او ظهور پیدا نماید.

علائم اولیه عفونت HIV

بعضی از افراد، بعد از ابتلا به HIV برای ماه‌ها و یا حتی سال‌ها هیچگونه علائمی را از خود نشان نمی‌دهند. اما حدود ۸۰ درصد افراد، بین ۲ الی ۶ هفته پس از دریافت ویروس علائمی شبیه به آنفولانزا را از خود نشان می‌دهند که با نام “سندرم رتروویروسی حاد” شناخته میشود.علائم اولیه عفونت HIV شامل علائم زیر میشود:

• تب
• لرزش
• درد مفاصل
• دردهای عضلانی
• گلو درد
• جوش قرمز
• خستگی
• ضعف
• کاهش وزن
• برفک

HIV بدون علامت

در بسیاری از موارد، بعد از سندروم رتروویروسی حاد، ممکن است هیچگونه علائمی تا سال‌ها بروز پیدا نکند. در طول این مدت، ویروس به پیشرفت خود ادامه داده و به سیستم ایمنی و ارگان‌ها آسیب وارد می‌کند. بدون مصرف داروهایی که از تکثیر HIV جلوگیری می‌کنند، پیشرفت آهسته‌ی این ویروس می‌تواند تا حدود ۱۰ سال نیز ادامه پیدا کند. شخص مبتلا به HIV در اغلب مواقع هیچ علائمی را تجربه نمی‌کند و سالم به نظر می‌آید. چنانچه شخص دارای HIV به صورت کامل و منظم از داروهای ضد رتروویروسی استفاده نماید، میتواند جلوی پیشرفت آن را گرفته و ویروس را به طور کامل سرکوب کند. مصرف این داروها در طول حیات شخص، باعث میشود که از تخریب دائمی سیستم ایمنی بدن جلوگیری شود.

آخرین مرحله‌ی عفونت HIV

بدون مصرف دارو، HIV باعث تضعیف توانایی بدن برای مبارزه با عفونت‌ها می‌شود. به همین دلیل است که فرد مبتلا به HIV در برابر انواع مختلف بیماری‌ها آسیب ‌پذیر است. این مرحله با عنوان ایدز و یا مرحله‌ی سوم HIV شناخته می‌شود.علائم مرحله‌ی آخر عفونت HIV شامل موارد زیر می‌شود:

• تاری دید
• اسهال
• سرفه‌ی خشک
• تب با دمای بیش از ۳۷ درجه‌
• تعرق شبانه
• احساس خستگی دائمی
• تنگی نفس
• تورم غدد

عفونت‌های فرصت طلب

امروز درمان‌های ارائه شده برای HIV به حد کافی تاثیرگذار هستند تا مانع از ابتلای فرد به بسیاری از عفونت‌های دیگر شوند. در مرحله‌ی آخر عفونت HIV، فعالیت سیستم ایمنی کم شده و توانایی بدن در مبارزه با رنج وسیعی از عفونت‌ها، بیماری‌ها و سرطان‌ها کاهش می‌یابد. عفونت‌هایی که در حالت عادی خطر اندکی را متوجه انسان می‌سازند، پس از پیشرفت HIV به ایدز و تضعیف سیستم ایمنی، باعث ایجاد خطر جدی برای فرد می‌شوند. متخصصان پزشکی این دست از عفونت‌ها را عفونت‌های فرصت‌طلب می ‌نامند.

زمانی که هر یک از این عفونت‌ها در شخصی بروز پیدا کرد، پزشک تشخیص ایدز خواهد داد.ازجمله ‌ی این عفونت‌های فرصت طلب می ‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ویروس هرپس
• کاندیدیازیس یا برفک برونشیت‌ها، نای، مری و ریه‌ها
• سرطان دهانه‌ی رحم مهاجم
• کوکسیدیوئیدومایکوز
• کریپتوکوکوس
• کریپتوسپوریدیوزیس
• بیماری سیتومگالوویروس
• هیستوپلاسموزیس
• ایزوسپوریازیس مزمن روده

پیشگیری از بروز عفونت‌های فرصت‌طلب در فرد مبتلا به HIV

جلوگیری از بروز عفونت‌های فرصت‌طلب در افراد مبتلا به مرحله‌ی پیشرفته‌ی HIV، نقش کلیدی در افزایش امید به زندگی این دست از افراد دارد. فرد مبتلا به HIV نه تنها باید به منظور جلوگیری از پیشرفت HIV از داروهای متناسب استفاده نماید، بلکه باید با دقت وضعیت سلامت خود را تحت نظر داشته باشد. ازجمله اقداماتی که این افراد باید انجام دهند، شامل موارد زیر می‌شود:

• به هنگام آمیزش جنسی از کاندوم و لوازم جلوگیری استفاده نمایند
• واکسن‌های مرتبط با دیگر عفونت‌های فرصت‌طلب را دریافت نمایند.
• نسبت به میکروب‌ها و آلودگی‌هایی محیط اطراف که می‌توانند باعث بروز عفونت‌های فرصت‌طلب شوند، آگاه شوند.
• از مصرف غذاهایی که دارای خطر آلودگی هستند اجتناب شود.
• هیچگاه به طور مستقیم از آب یک رودخانه و یا برکه ننوشند.

حقایق راجع به HIV و ایدز

تصورات اشتباه بسیاری راجع به HIV و ایدز در سطح جامعه وجود دارد که می‌تواند اثری مخرب داشته و باعث خجالت و شرمساری افراد مبتلا به این ویروس شوند.اعمال زیر نمی‌تواند باعث انتقال HIV به فرد دیگری شود:

• دست دادن
• در آغوش‌کشیدن
• بوسیدن
• خروپف
• لمس پوست سالم و غیرزخمی
• استفاده از سرویس بهداشتی یکسان
• استفاده‌ی مشترک از یک حوله
• استفاده‌ی مشترک از یک قاشق و چنگال
• احیای دهان به دهان و یا هر فرم دیگری از روابط صمیمی
• بزاق، اشک، مدفوع و ادرار فرد دارای HIV

تشخیص عفونت HIV

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC^[42]) تخمین میزند که در ایالات متحده‌ی آمریکا ۱ شخص از هر ۷ فرد مبتلا به HIV، نسبت به ابتلای خود به این ویروس آگاهی ندارد. آگاه ‌شدن از ابتلا به HIV و وضعیت این ویروس در بدن، به منظور شروع درمان و پیشگیری از پیشرفت بیشتر بیماری و ابتلا به عفونت‌های دیگر و همچنین جلوگیری از تضعیف افزون‌ تر سیستم ایمنی، حیاتی است.

آزمایش خون HIV و نتایج آن

پزشک‌ها می‌توانند با استفاده از آزمایش خون، ابتلا به HIV را ارزیابی نمایند. نتیجه‌ی مثبت آزمایش بدین معنی است که پزشکان توانسته‌اند آنتی‌بادی HIV را در خون فرد تشخیص دهند. قبل از اعلام نتیجه‌ی مثبت آزمایش، به منظور اطمینان بیشتر از نتیجه، خون فرد برای بار دیگری تست میشود. پس از قرارگرفتن فرد در معرض ویروس، انجام آزمایش‌ها و تشخیص‌های زودهنگام برای افزایش شانس درمان موفق HIV ضروری و حیاتی است. همچنین کیت‌های تشخیص خانگی HIV نیز به منظور خرید در دسترس هستند. HIV ممکن است بعد از ۳ الی ۶ ماه در نتایج تست‌ها خود را نشان دهد، به همین علت انجام مجدد تست در این بازه‌ی زمانی برای تشخیص قطعی ابتلا به ویروس، ضروری است. افرادی که در طول ۶ ماه گذشته در معرض ابتلا به HIV بوده‌اند، می‌توانند درخواست آزمایش فوری دهند. مراکزی که انجام آزمایش را بر عهده دارند، معمولا توصیه می‌کنند که بعد از گذشت یک هفته، تست دوباره انجام شود.

درمان HIV و ایدز

تا کنون درمانی برای HIV و یا ایدز ارائه نشده است. هرچند داروهای موجود می‌توانند از وخیم‌تر شدن شرایط جلوگیری کرده و به شخص مبتلا شانس داشتن یک زندگی طولانی و نسبتا سالم را بدهند.شروع به استفاده‌ی زودهنگام از داروهای ضد رتروویروسی به منظور جلوگیری از پیشرفت ویروس ضروری است. بر طبق دستورالعمل‌های سازمان بهداشت جهانی (WHO) منتشر شده در ماه ژوئن سال ۲۰۱۳ میلادی، این کار باعث بهبود کیفیت زندگی، افزایش امید به زندگی و کاهش خطر انتقال ویروس به افراد دیگر می‌شود.داروها و درمان‌های جدیدی توسعه یافته‌اند که تنها با مصرف یک قرص کوچک به صورت روزانه می‌توانند باعث بهبود سلامت عمومی و افزایش کیفیت زندگی فرد مبتلا به HIV شوند.

داروهای ضد رتروویروسی

درمان HIV شامل مصرف داروهای ضدرتروویروسی می‌شود که در برابر عفونت HIV مقابله کرده و نرخ پخش شدن ویروس در بدن را کاهش می‌دهد. افراد دارای HIV عموما ترکیبی از داروهای “درمان ضد ویروسی بسیار فعال (HAART) ” و یا از داروهای ضد رتروویروسی ترکیبی ((cART استفاده می‌نمایند.

ازجمله زیرشاخه‌های داروهای ضد رتروویروسی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

مهارکننده‌ی پروتئاز

پروتئاز آنزیمی است که HIV به منظور تکثیر خود بدان نیاز دارد. این دسته از داروها به این آنزیم می‌چسبند و جلوی تکثیر ویروس HIV را می‌گیرند.

مهارکننده اینتگراز

HIV به منظور تاثیر بر روی سلول‌های T نیاز به آنزیم اینتگراز دارد. این دسته از داروها جلوی این آنزیم را می‌گیرد. این داروها به علت تاثیر و عوارض جانبی محدودشان، اغلب اولین داروهای تجویزی هستند.

 پیشگیری از ابتلا به  HIV

به منظور پیشگیری از ابتلا به HIV، متخصصان حوزه‌ی پزشکی و سلامت رعایت نکات زیر را توصیه می‌کنند:

به هنگام رابطه‌ی جنسی از کاندوم استفاده کنید: داشتن رابطه‌ی جنسی بدون استفاده از کاندوم و یا راه‌های پیشگیری، مانند مصرف داروهای PrEP، می‌توانند به طرز معناداری خطر انتقال HIV و دیگر عفونت‌های منتقله از راه جنسی را افزایش دهد.

تزریق دارو و استفاده از سوزن مشترک: مواد مخدر تزریقی یکی از مهمترین راه‌های انتقال HIV در کشورهای توسعه یافته است. استفاده‌ی مشترک از سوزن و یا دیگر ابزار مصرف مواد مخدر، می‌تواند افراد را در معرض ابتلا به HIV و ویروس‌های دیگر مانند هپاتیت C قرار دهد.

قرارگرفتن در معرض مایعات بدن: چنانچه احتمال قرارگرفتن در معرض خون آلوده کاهش یابد، احتمال آلوده شدن به HIV نیز کاهش می‌یابد. کارکنان حوزه‌ی سلامت باید در جایی که احتمال قرارکرفتن در معرض مایعات بدنی یک فرد دیگر وجود دارد، از دستکش، ماسک، عینک‌های محافظ چشم و گان استفاده نمایند.

بارداری: مصرف بعضی از داروهای ضد رتروویروسی ممکن است در طول بارداری باعث آسیب به جنین شوند. با این حال یک برنامه‌ی موثر، منسجم و مناسب می‌تواند به منظور جلوگیری از انتقال HIV از مادر به جنین موثر باشد. در حالتی که مادر به HIV آلوده باشد، شاید نیاز باشد تا بچه به صورت سزارین متولد شود.

آموزش: آموزش دادن افراد و معرفی عوامل خطر شناخته شده، آن‌ها را از خطر HIV آگاه کرده و راهکارهای موثر پیشگیری از ابتلا را به آن‌ها گوشزد می‌کند.

نظم در مصرف دارو: مصرف به موقع و منظم داروهای تجویز شده، به منظور درمان موثر بیماری، ضروری و اجتناب‌ناپذیر است. عدم مصرف حتی تعداد اندکی قرص، میتواند پروسه‌ی درمان را با خطر روبرو سازد.برنامه‌ی روزانه‌ی خود را به صورتی تنظیم نمایید که منطبق با روند درمان و مصرف داروها باشد. روند و برنامه‌ی درمان هر فرد با فرد دیگر متفاوت است.مصرف داروهای HIV می‌تواند منجر به بروز عوارض جانبی شدیدی شود که اغلب فرد را از ادامه‌ی مصرف دارو منصرف می‌کند. اگر عوارض جانبی داروها در حال وخیم‌تر شدن بود، به جای متوقف‌کردن مصرف دارو، با پزشک خود مشورت نمایید. در اینجور مواقع پزشکان معمولا داروهای فرد را تغییر می‌دهند.

سلامت عمومی: مراقبت و جلوگیری از ابتلا به بیماری‌ها و عفونت‌های دیگر، نکته‌ای کلیدی و مهمی است. افراد مبتلا به HIV باید در جهت بهبود سلامت کلی بدنشان با استفاده از ورزش منظم روزانه، رژیم غذایی سالم و مغذی و توقف مصرف مواد مخدر و حتی سیگار کشیدن، کوشش نمایند.

زندگی با HIV : همانطور که پیشتر نیز بدان اشاره شد، افراد مبتلا به HIV به علت تضعیف سیستم ایمنی بدنشان، در معرض ابتلا به دیگر عفونت‌ها و بیماری‌ها هستند. بنابراین این افراد باید سبک زندگیشان را متناسب با این شرایط تنظیم نمایند.

✅ با ما در مسیر سلامتی گام بردارید ✅

برای دانلود این مقاله کلیک کنید