ANA (Anti Nuclear Antibody)
(آزمایش آنتی بادی ضد هسته ای)
یافته های طبیعی
منفی ( تا رقت 1:40)
کاربرد
برای تشخیص لوپوس اریتماتوز سیستمیک ( SLE ) و سایر بیماری های خود ایمن استفاده می شود. این آنتی بادی ها عمدتا جهت غربالگری SLE به کار می روند زیرا تقریبا تمامی مبتلایان به SLE آنتی بادی های خود ایمن تولید می نمایند. از این رو , آزمایش منفی ANA تشخیص بیماری را رد می کند. اگرآزمون ANA مثبت گردد , لازم است سایر آنتی بادی ها نیز بررسی شوند تا تشخیص تایید گردد.
شرح آزمایش
اتوآنتی بادی ها علیه مواد هسته یی ( ANAs ) یا مواد سیتوپلاسمی ( آنتی بادی های ضد سیتوپلاسمی ) ساخته می شوند. بسیاری از آنتی بادی های غیر طبیعی در افراد مبتلا به بیماری خود ایمن ( روماتیسمی یا بافت همبند ) به وجود می آیند. ANA گروهی از آنتی بادی های پروتئینی است که علیه مواد هسته یی سلول واکنش نشان می دهند. ANA برای تشخیص SLE بسیار حساس است , به طوری که 95% مبتلایان به این بیماری دارای نتایج مثبت می باشند. با این وجود بسیاری از دیگر بیماری های روماتیسمی نیز با ANA همراه می باشد. بنابر این ANA , آزمونی اختصاصی برای SLE نمی باشد. ANA را می توان به عنوان یک آنتی بادی سنجید , یا به شکل گروهی از آنتی بادی ها با آنتی ژن های غیر اختصاصی مورد آزمایش قرار داد.
نتایج آزمایش به صورت " یک تیتر " به همراه " طرح خاص ایمونوفلورسنس " ( در صورت مثبت بودن ) گزارش می شود. تیترهای پایین معمولا منفی تلقی می شوند , ولی تیتر های بالا مثبت در نظر گرفته می شوند و نشانه ی افزایش غلظت آنتی بادی های ضد هسته یی می باشند.
در روش ایمونوفلورسنس غیر مستقیم , طرح فلورسنت ANA در داخل سلول های فیکس شده روی لام در زیر میکروسکوپ ماورای بنفش بررسی می گردد. طرح های فلورسنت گوناگونی در ارتباط با انواع اختلالات خود ایمن وجود دارد. اگر این آزمایش با زیر گروه اختصاصی تر ANA توام گردد , در این صورت این طرح میکروسکوپی می تواند موجب افزایش اختصاصیت زیر گروه های ANA برای بیماری های مختلف خود ایمن گردد.
نمونه یی از گزارش نتیجه ی مثبت بدین صورت است : (( در رقت 1:320 مثبت , به همراه نمای میکروسکوپی یکنواخت )). این آزمایش به خصوص را هنگامی مثبت در نظر می گیرد که ANA در تیتری با رقت بالاتر از 1:32 وجود داشته باشد. به طور کلی هرچه تیتر آنتی بادی ANA مربوط به بیماری خود ایمن خاصی بالاتر باشد , احتمال وجود آن بیماری و فعال بودنش بیشتر است. در پی کاهش فعالیت بیماری بر اثر درمان , تیتر ANA نیز کاهش می یابد. آزمایش ANA معمولا برای غربالگری بیماران مشکوک به SLE انجام می شود. اگر ANA منفی باشد, بیمار احتمالا مبتلا به SLE نمی باشد. در صورت مثبت بودن , سایر آزمون های تاییدی سرولوژیکی انجام می شود. آزمایش ANA در حدود 5% از مبتلایان به SLE منفی می شود.
عوامل تداخل کننده
داروهایی که ممکن است سب آزمون منفی کاذب شوند عبارت است از : استروئیدها.
روش کار و مراقبت از بیمار
ناشتایی : ندارد.
لوله ی معمول خون : قرمز
سایر آزمایش های مربوط
آنتی بادی ضد ساترومر
آنتی بادی ضد DNA
آنتی بادی ضد آنتی ژن قابل استخراج هسته یی ( ENA )
آنتی بادی ضد اسکلرودرما
افزایش سطح
- لوپوس اریتماتوز سیستمیک ( SLE ) : علایم و نشانه های این بیماری مبهم و غیر اختصاصی می باشد. این بیماری با تولید مقادیر زیادی از انواع آنتی بادی های خود ایمن همراه است.هر عضوی از بدن بیمار می تواند هدف این آنتی بادی های واقع گردد.مجموعه های ایمنی , سیستم کمپلمآن را تحریک نموده و موجب آسیب بافتی می شوند.
- آرتریت روماتوئید ( RA ) : پاسخی خود ایمن علیه بافت های سینوویال است.
- پری آرتریت ( پلی آرتریت ) نودوزا : پاسخی خود ایمن علیه عروق کوچک اندام های گوناگون پدید می آید.
- درماتومیوزیت
- پلی میوزیت : پاسخ خود ایمنی علیه عضله اسکلتی پدید می آید.
- اسکلرودرما : پاسخی خود ایمن علیه اندوتلیوم عروق خونی پدید می آید و فیبروز ایجاد می شود. این پدیده به همراه جایگیری بافت کلاژنی موجب تغییرات خاصی در اعضایی همانند پوست , لوله GI و سایر اندام های داخلی می شود.
- سندرم شوگرن : پاسخ خود ایمنی است که علیه غدد برون ریز ( غدد اشکی و بزاقی ) به وجود می آید.
- پدیده رینود : مشخصه این پدیده عبارت است از : ایسکمی دوره یی انگشتان به طوری که در سرما سفید رنگ و سپس سیانوزه می شوند و پس از گرم شدن قرمز می گردند. این پدیده با بسیاری از بیماری های خود ایمن توام است. اصطلاح " بیماری رینود " هنگامی به کار می رود که این پدیده بدون همراهی یک بیماری خود ایمن وجود داشته باشد.
سایر بیماری های ایمنی
✅ با ما در مسیر سلامتی گام بردارید ✅