تاثیر زوال عقل در هر فرد با فرد دیگر متفاوت است و به عواملی مانند شدت بیماری و شخصیت فرد...
بیماری فراموشی که به اختصار آلزایمر خوانده می‌شود، یک نوع اختلال عملکرد مغزی است که بتدریج توانایی‌های ذهنی بیمار تحلیل می‌رود. بارزترین نوع از انواع مختلف زوال عقل اختلال حافظه است. اختلال حافظه معمولاً بتدریج ایجاد شده و پیشرفت میکند. در ابتدا اختلال حافظه به وقایع و آموخته‌های اخیر محدود می‌شود ولی بتدریج خاطرات قدیمی هم آسیب می‌بینند. بیمار پاسخ سئوالی را که چند لحظه قبل پرسیده‌است فراموش میکند و مجدداً همان سؤال را می‌پرسد. بیمار وسایلش را گم میکند و نمی‌داند کجا گذاشته است. در خرید و پرداخت پول دچار مشکل می‌شود و نمی‌تواند حساب دارائیش را نگه دارد. بتدریج در شناخت دوستان و آشنایان و نام بردن اسامی آنها نیز مشکل ایجاد می‌شود. کم کم مشکل مسیر یابی پیدا شده و اگر تنها از منزل بیرون برود ممکن است گم شود. در موارد شدیدتر حتی در تشخیص اتاق خواب، آشپزخانه، دستشویی و حمام در منزل خودش هم مشکل پیدا میکند. بروز اختلال در حافظه و روند تفکر سبب آسیب عملکردهای اجتماعی و شخصی بیمار شده و در نتیجه ممکن است سبب افسردگی، عصبانیت و پرخاشگری بیمار شود.
بیماری آلزایمر چیست؟
بیماری آلزایمر، یک اختلال پیشرونده‌ی عملکرد مغزی است که برگشت ناپذیر بوده و به آرامی باعث ازدست رفتن حافظه‌ی فرد مبتلا و کاهش مهارت‌های فکری او می‌شود. این بیماری تا حدی پیشرفت میکند که در نهایت فرد را از انجام ساده ترین امور عاجز و ناتوان می نماید و باعث ایجاد آسیب در عملکردهای اجتماعی و شخصی فرد بیمار می‌شود. بیماری آلزایمر، شایع ترین نوع زوال عقل است به طوری که ۶۰ تا ۸۰ درصد موارد اختلالات عصبی در ایالات متحده‌ی آمریکا را تشکیل می دهد. علائم این بیماری در ابتدا خفیف است اما رفته رفته وضعیت بدتر می‌شود و در طول زمان علائم شدت بیشتری پیدا می‌کنند. با شدیدتر شدن علائم، به خاطر آوردن وقایع اخیر، استدلال کردن و شناختن دوستان و آشنایان برای فرد مبتلا سخت تر می‌شود. مهمترین عامل خطر آلزایمر، افزایش سن است به طوری که حدود ۹۵ درصد مبتلایان به آلزایمر را افراد بالای ۶۵ سال تشکیل می‌دهند. با این حال آلزایمر تنها در افراد سالمند بروز پیدا نمی‌کند و چنانچه فردی در جوانی به آلزایمر مبتلا شود، به آن آلزایمر زودرس میگویند.
نشانه‌ها و علائم بیماری آلزایمر
برای تشخیص آلزایمر، فرد باید در مقایسه با قبل دچار افت عملکرد شناختی یا رفتاری شده باشد. این کاهش در عملکردهای شناختی و رفتاری، باید در توانایی انجام کار و فعالیتهای معمول این افراد اختلال ایجاد نماید.
چنانچه شخص ۴ یا ۵ نشانه زیر را داشته باشد، باید به پزشک مراجعه کند :
- اختلال حافظه که فعالیتهای روزانه را دچار اشکال میکند
- مشکلات در انجام کارهای عادی مثلاً فراموش میکند، غذا بپزد
- ضعف بیان و استفاده از کلمات نامناسب برای صحبت کردن
- گم کردن زمان مکان مثلاً روز و شب
- کاهش قضاوت ( اختلال در تصمیم‌گیری)
- اختلال تفکر ذهنی ( حسابهای مالی – ارقام)
- جابه‌جا کردن اجسام مثلاً ساعت را روی گاز می‌گذارد
- تغییرات در حالت و رفتار ( خنده – گریه – عصبانیت)
- انگیزه را از دست می‌دهند و بی‌توجه میشوند
- تغییر شخصیت ( منزوی شدن – عصبانی شدن)
- خطاهای گفتاری، املایی و نوشتاری
- سوالات و یا مکالمات تکرار
- فراموش‌کردن مناسبت‌ها و یا قرار ملاقات‌ها
- تغییر در شخصیت و رفتار
مراحل بیماری آلزایمر
تاثیر زوال عقل در هر فرد با فرد دیگر متفاوت است و به عواملی مانند شدت بیماری و شخصیت فرد قبل از ابتلا به بیماری، بستگی دارد. به طور معمول علائم بروز بیماری آلزایمر در سه مرحله مشاهده می‌شود:
مرحله اولیه بیماری آلزایمر: این مرحله به دلیل تدریجی بودن آن، غالبا نادیده گرفته می‌شود و علائم شایع آن عبارتند از:
- فراموشی
- از دست دادن آهنگ زمان
- گم شدن در مکان‌های آشنا
مرحله میانی بیماری آلزایمر: در این مرحله علائم زوال عقل شفاف‌تر و مشخص‌تر میشوند. این علائم شامل:
- فراموش‌کردن وقایع اخیر و نام افراد
- گم‌شدن در محیط خانه
- مشکل روز افزون ارتباطی
- احتیاج به کمک برای مراقبت‌های شخصی
- تغییرات شخصیتی شامل: سرگردانی و سوال کردن‌های مکرر
مرحله نهائی بیماری آلزایمر: در این مرحله اختلالات حافظه بسیار جدی شده و نشانه‌های بدنی آشکارتر می‌شود. علائم این مرحله عبارتند از:
- ناآگاهی کامل از زمان و مکان
- اختلال در شناخت اقوام و دوستان
- نیازمندی بیشتر در مراقبت‌های شخصی
- مشکل در راه رفتن
- تغییرات شخصیتی که ممکن است روز به روز وخیم‌تر شود. مانند پرخاشگری
حتما بخوانید : مقاله دوم درباره بیماری آلزایمر، کلیک کن
علت بروز و عوامل خطر ابتلا به بیماری آلزایمر
به مانند دیگر بیماری‌های زوال عقل، آلزایمر نیز از مرگ سلول‌های مغزی ناشی می‌شود. آلزایمر یک بیماری تحلیل برنده‌ی عصبی است. این بدین معنا است که این بیماری پیشرونده است و در طول زمان باعث مرگ تعداد بیشتری از سلول‌های مغز می‌شود. تعداد سلول‌های عصبی ( نورون) در مغز فرد مبتلا به آلزایمر و همچنین تعداد ارتباطات نورون‌ها با هم، روز به روز کاهش می‌یابد.
عوامل خطر ابتلا به آلزایمر
- عوامل خطر ابتلا به بیماری آلزایمر که غیرقابل اجتناب هستند، شامل موارد زیر است:
- افزایش سن
- سابقه‌ی خانوادگی ابتلا به آلزایمر
- داشتن برخی از ژن‌ها
حتما بخوانید : نگهداری و مراقب از سالمندان
درمان آلزایمر
تاکنون هیچ روش درمانی موثر و یا داروی درمانی قطعی برای بیماری آلزایمر شناخته نشده است چون مرگ سلول‌های مغزی قابل برگشت نیست. اما مداخلات درمانی وجود دارد که می‌تواند زندگی با بیماری آلزایمر را برای افراد آسان تر نماید.
پیشگیری از ابتلا به بیماری آلزایمر
تاکنون هیچ راه تضمین شده‌ای برای پیشگیری از بروز آلزایمر وجود نداشته است. اما تحقیقات نشان می‌دهد که روش‌های زیر می‌توانند در پیشگیری از آلزایمر موثر هستند:
- انجام فعالیت جسمانی
- ورزش منظم
- داشتن تحرک
- استفاده از رژیم غذایی کامل و سالم
- مطالعه کردن
- کسب مهارت‌های تازه
- شرکت در اجتماعات و تعامل با دیگران
- دوری از استرس
- اجتناب از مصرف دخانیات و الکل
- رژیم غذایی سرشار از آنتی‌اُکسیدان
حتما بخوانید : فواید ورزش برای سلامتی
مطالب بخش اخبار و انتشارات سایت گروه پاتوبیولوژی رهسا تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد. از این رو توصیه پزشکی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان و تجویز دارو دانست. گروه پاتوبیولوژی رهسا در این زمینه هیچ گونه مسئولیتی را بر عهده نخواهد گرفت.
✅ با ما در مسیر سلامتی گام بردارید ✅
برای دانلود این مقاله کلیک کنید